والدین و معضل سرگرم کردن کودکان
بيشتر والدين كودكان نوپا آرزو مي كنندكودكشان بتواندتنهايي خودش را سرگرم كند.
اين خواسته والدين منطقي است، چون كودك نوپا ميتوانداسباب بازيها را بر دارد، با آن ها بازي كند، دنبال توپ بدودو كتاب ورق بزند.
نوپاها آموخته اندكه مي توانندخودشان كارهايي انجام دهندو اتفاقاً اغلب هم در انجام كارها توسط خودشان پافشاري و سماجت به خرج مي دهند.
با اين همه يك بچه يك ساله همچنان دوست دارددور و بر والدينش بچرخد، ما ميتوانيم به او كمك كنيم بياموزدچگونه خودرا سرگرم كند.
«كودكان نوپا اصولاً نمي توانندبراي مدت طولاني به تنهايي بازي كنند» .
طولاني ترين زماني كه مي توانيداز يك بچه يك ساله انتظار داشته باشيدبه تنهايي بازي كندچيزي حدود15دقيقه است، دادن چنين فرصتي به كودك كاري است كه به انجام دادنش مي ارزد، اين كار تنها به اين دليل نيست كه شما فرصت داشته باشيدشام را آماده كنيديا اتاق را جارو و گردگيري كنيد.
«تنها بازي كردن، تقويت كننده استقلال، اعتمادبه نفس، خلاقيت، و مهارت هاي زباني است .
اغلب مي بينيم يك كودك 15 ماهه موقعي كه تنها بازي ميكندبا خودچيزهايي زمزمه مي كند، چنين بازيهايي پايه و اساس رشدمهارتهاي زباني هستند.
« قابليت بچه ها براي تنها بازي كردن به حال و وضعيت آن ها هم بستگي دارد، اگر بچه گرسنه، خسته يا مريض باشدكمتر به تنها بازي كردن رغبت خواهدداشت .
علاوه براين شما از يك نوپاي كمي بزرگ تر هم نميتوانيدانتظار داشته باشيدكه مدت طولاني تري تنها بازي كند.
يك كودك بيست و دوماهه كه از نظر شناختي و زباني قابليتهاي بيشتري از كودك يك ساله يا پانزده ماهه داردتمايل روز افزوني براي كسب استقلال در خودميبيند، بنابراين بيش از پيش دوست داردبا شكستن حدو مرزهايي كه شما وضع كرده ايدآن ها و شما را امتحان كندو بنابراين اين نياز بيشتري به نظارت و توجه مداوم و از نزديك دارد» .
براي افزايش ظرفيت كودكتان در تنها بازي كردن، چهار كلمه را به خاطر بسپاريد« علاقه،ايجادعادت، سازماندهي، و جهت دهي» .
اول سعي كنيدكودكتان را به فعاليتي مشغول كنيدكه به آن واقعاً علاقه دارد، اگر از نظر شما كمي شلوغ كاري اشكالي نداردبه او اجازه دهيداگر دوست داردليوانها و قاشق ها را جابه جا كنديا لباس ها را از كشوي كمدبيرون بكشد.
بنابراين مي بينيم كه چه طور سرگرم كردن بچه به كار موردعلاقه اش مي توانداو را به سمت تنها بازي كردن سوق بدهد.
چنان كه گفتيم دومين نكته اي كه بايدبه ذهن بسپاريد«ايجادعادت» است .
وقتي كودك شما كاملاً مشغول بازي شد، به آرامي كمي دور شويديا يك مجله به دست بگيريد.
وقتي او اسباب بازي به سمت شما مي اندازدتا شما را به بازي بكشاند، به راحتي اسباب بازي را به خودش برگردانيدو جمله كوتاهي درباره بازيش بگوييدو لبخندبزنيد.
طي روزها و هفتههاي بعدبه تدريج و آرام آرام سعي كنيدفاصله فيزيكي و ذهني خودرا از او بيشتر كنيدو بيشتر پي كار خودتان باشيد، اما هرگز كودكتان را بدون مراقبت رها نكنيد.
دقت داشته باشيددر محلي كه كودك مشغول بازي است شئ يا موقعيتي وجودنداشته باشدكه امنيت و سلامت كودك را به خطر بيندازد.
كودك يك ساله دركي از خطر ندارد.
نكته ديگري كه در اين موردبرشمرديم «سازماندهي» فعاليت كودك بود.
پر كردن اطراف كودك از اسباب بازي هاي جورواجوري كه دوست شان داردمنجر به دستپاچگي و گيج شدن او مي شود.
به جاي اين كار، هر بار تنها يك اسباب بازي در اختيار او بگذاريدو به نوبت اسباب بازي ها را عوض كنيد.
«من وقتي مي خواهم كتابي بخوانم يا حساب خريدهاي روزانه ام را بكنم؛ از همين روش استفاده مي كنم، كتابم را به اتاق فرزندم مي برم و آن جا اول عروسك پشمالويش را به او مي دهم، بعداز چنددقيقه توپ را و بعداز مدتي دو تا كتاب در اختيارش مي گذارم، به اين ترتيب او مرتب مشغول بازي است و با هر اسباب بازي به نوبت حسابي بازي مي كندو سرگرم مي شود، و من هم به كارم مي رسم .
»يك كودك يك ساله نياز به جهت دهي دارد، از اين رو وقتي احساس مي كنيدكودكتان آرام آرام علاقه اش را به بازي با يك اسباب بازي از دست مي دهد، با پرسيدن يك سؤال دوباره او را تحريك كنيد.
مثلاً وقتي كودكتان مشغول بازي با بلوك هايش است، در حين اين كه مشغول كار خودتان هستيدبدون اين كه مستقيماً واردبازي با او شويد، با او صحبت كنيد.
مثلاً مي توانيدبگوييد:
«عجب! تو سه تا مكعب رو روي هم گذاشتي .
مي توني يكي ديگه هم بهشون اضافه كني؟» سعي كنيدبرنامه تنها بازي كردن بخشي از برنامه روزانه بچه باشد«كليدتقويت توانايي تنها بازي كردن در بچه ها اين است كه با افزايش تدريجي زمان تنها بازي كردن، او را به اين كار عادت دهيد.
» البته ممكن است اولين تلاش هاي شما براي وادار كردن كودك به تنها بازي كردن بيش از چنددقيقه نتيجه ندهدو كودك پس از دقايقي كوتاه دادو فريادراه بيندازدو شما را بطلبد، در اين هنگام سعي كنيدسريع به او پاسخ ندهيد، به او فرصتي بدهيدتا خودش با مسأله كنار بيايد.
يك زمان مناسب براي ايجادعادت تنها بازي كردن، بعداز حمام يا ناهار است، اين زماني است كه كودك راضي و خشنودبه نظر مي رسد.
زمان هايي كه خودتان خسته هستيدبراي اين كار انتخاب نكنيد.
«خستگي و تنشي كه شما در درونتان احساس مي كنيدممكن است در رفتار كودكتان منعكس شود.
» در ضمن به خاطر بسپاريداين فرآيندهميشه با يك الگو و با يك كيفيت ثابت نخواهدبود.
كودكي كه يك روز خيلي خوب خودش را به تنهايي سرگرم ميكند، روز بعدممكن است كاملاً از اين كار امتناع كند، اما شما بايدتلاش كنيدفرصت هاي لازم را براي او فراهم كنيدتا تنها بازي كردن را به مرور بياموزد.
پيش از اين كه شما فكرش را بكنيدخواهيدديدتوانسته ايدپانزده دقيقه تمام به حال خودتان باشيدو كودك كاري به شما نداشته و شادمانه خودرا در دنياي بازي غرق كرده است .
مطالب مرتبط:
1392/10/28