دوست خوب براي بچه ام چطور باشه؟
بهترين زمان انتقال ويژگيهاي دوست خوب به فرزند، دوران دبستان است تا براساس آنها دوستاني را برگزيند و در دوران نوجواني كه دوستيابي، حساسيت بيشتري مييابد نيز ملاك داشته باشد.
بكوشيد در موقعيتهاي مناسب (براي مثال، ديدن فيلمي كه در آن، كودكي به جهت دوستيِ نسنجيده دچار مشكل ميشود) يا در قالب قصه يا در گفتگوهاي دوستانه، ملاكهاي دوست خوب را به او بياموزيد.
مهمترين ملاكهاي دوستيابي، اعتقادات و علايق مشترك، همگوني خانوادگي، سلامت نفس، ادب، شخصيت اجتماعي و علاقهمندي به درس و تحصيل است.
براي اينكه مطمئن شويد دوستان فرزند شما، شرايط مطلوب را دارند، گاهي آنان را از طريق فرزندتان به منزل خود دعوت كنيد و به طور غير مستقيم، متوجه رفتار و گفتارشان باشيد.
مسافرتهاي آخر هفته به خارج از شهر با دوستان او نيز راه مناسبي براي آشنايي با روحيات آنان است.
در صورت مشاهدة بدرفتاريهايي قابل تحمل از سوي برخي دوستان كه بر فرزندتان تأثير جدي نميگذارد، بكوشيد آن بدرفتاريها را اصلاح كنيد و اگر نميتوانيد يا دوستان فرزندتان اصلاح نميشوند، در قالب پرسشي از او بپرسيد كه چرا دوستش سخنان زشتي ميگويد، تا از اين راه او را متوجه خطاي دوست و ناپسند بودن رفتارش كنيد. با توجه به اينكه پيشتر ملاكهاي دوست خوب را به او گفتهايد، خود متوجه خواهد شد كه برخي دوستانش ملاكهاي واقعي را ندارند، و خود، ارتباطش را قطع يا كم خواهد كرد.
شما ميتوانيد با مثالهايي ساده و قابل فهم، تأثير منفي دوست نامناسب را برايش روشن كنيد؛ براي مثال، با ضربالمثلي روسي كه ميگويد:
دوست بد، مانند سيب گنديدهاي است كه باعث گنديده شدن سيبهاي سالم اطراف خود ميشود.
بايد برايش توضيح دهيد كه شخصيت او به شخصيت دوستش گره خورده است و اگر دوستش شخصيت مثبتي نداشته باشد، ديگران «او» را نيز بيشخصيت ميپندارند.
تو اول بگو با كيان دوستي من آن گه بگويم كه تو كيستي؟
امام علي ع ميفرمايد:
ايّاكَ وَ صُحْبَةَ مَنْ اَلْهاكَ وَ اَغْراكَ فَاِنَّهُ يَخْذُلُكَ وَ يُوبِقُكَ.
از همنشيني با كسي كه تو را ميفريبد، بپرهيز؛ زيرا خوار و نابودت ميكند.
خوشبختانه كودكان در برابر چنين خواستهاي، از سوي والدين، كمتر مقاومت نشان ميدهند و به خواستة آنان عمل ميكنند.
بايد توجه داشته باشيد كه قطع ارتباط نوجوان با دوستان نامطلوب، پيچيدهتر است و بايد حساب شده انجام شود.
درسته بگم بچه ام تو مدرسه با هر كسي بازي نكنه؟
دوستان و رابطة دوستانة كودك شما با همسالان، آثار بسيار مثبتي دارد و محروميت از آن، او را دچار خلاهايي خواهد كرد. برخي از اثار مثبت دوستي با همسالان چنين است.
1-اجتماعي شدن: كودك شما با ايجاد رابطة دوستي با همسالان، راههاي ارتباط برقرار كردن (كنش متقابل) و همكاري با ديگران را ميآموزد و اين امر، سبب اجتماعي شدن كودك ميشود. توجه داشته باشيد كه دوستيابي مهارت اجتماعي به شمار ميرود.
2-تأثيرپذيري مثبت: كودكان در بسياري از رفتارهاي مثبت، مانند ادب، شجاعت و ... تحت تأثير دوستان خود هستند. دوست، حتي در ادامه تحصيل و علاقهمندي كودك به تحصيلات عالي نيز اثر دارد
3-يافتن راه حل مشكل: با توجه به برخوردها و قهرهاي كودك با دوستان و تفكر براي يافتن راه حل مشكلات خود با آنان، با راههاي حل مشكل آشنا ميشود. به طور كلّي، كودكاني كه با ديگران روابط دوستانه دارند بهتر ميتوانند دشواريهاي زندگي را تحمّل كنند.
4-آرامش روحي: وقتي كودك، هنگام برقراري ارتباط با دوستان خود از مشكلات آنان آگاه ميشود و ميفهمد كه ديگران نيز مشكلاتي مشابه او دارند، اضطرابش كمتر ميشود و آرامش بيشتري مييابد. نفس وجود دوستان و ارتباط با آنان، مانند ارتباط فاميلي عاملي براي كاهش اضطراب است.
5=تخلية احساسات: كودك در مواردي به عللي (ترس، خجالت، مشغلة فراوان والدين و ...) فرصت سخن گفتن با پدر و مادر را نمييابد و با دوستان خود درد دل ميكند و همين امر، سبب تخلية احساسات او ميشود و آرام ميگيرد.
با توجه به اين آثار مثبت، به شما توصيه ميكنم در تصميم خود تجديدنظر كنيد و فرزند خود را از اين آثار محروم نسازيد؛ البته اين آثار مثبت در صورتي است كه دوستان فرزند شما، مطلوب باشند.
منبع :نسيم مهر ،تهيه وتنظيم فرزانه علي مرداني
1392/8/11