نيازهاي كودكان
روزي براي كوچولوها
در حقيقت اين روز پيام‌هايي براي ما دارد، پيام‌هايي در مورد كودكان، نيازها و احساسات آنها، چگونگي رشد، پرورش، آموزش، تربيت و... .
نيازهاي كودكان
بچه‌ها هم مانند همه ما، نيازهاي يك انسان را دارند. آنها همچنين نيازهايي خاص و بيشتري دارند، نيازهايي كه بايد به آنها توجه شود. اين مسووليت بزرگ و خطير پدر و مادرهاست كه نيازهاي كودك خود را بشناسند و بموقع به آنها پاسخ بگويند.
همان طور كه گفتيم، كودكان نيز همانند هر انساني نيازهاي اوليه‌اي دارند، نيازهايي مانند غذا، سرپناه، امنيت فيزيكي و عاطفي. كودكان نمي‌توانند آنها را براي خود فراهم كنند. بنابراين مسووليت اوليه هر پدر و مادري فراهم كردن سقفي بالاي سر آنها و غذايي براي سير شدن آنهاست. بچه‌ها به تنهايي نمي‌توانند از خودشان در اين دنيا محافظت كنند و براي اين كار هم به پدر و مادر يا كسي ديگر نياز دارند. كودكان از همان سال‌هاي ابتدايي زندگي، بسيار بيشتر از آنچه تصورش را مي‌كنيد، درك مي‌كنند و متوجه دنياي اطراف خود هستند. آنها هرچه رشد مي‌كنند و بزرگ‌تر مي‌شوند، درك و احساسشان عمق بيشتري مي‌يابد پس بايد در كنار مواردي كه گفته شد، نيازهاي عاطفي‌شان را هم در نظر بگيريم و به فكر تامين امنيت عاطفي آنها باشيم.
نكته اساسي پس از اين مرحله اين است كه آنها مي‌خواهند و بايد بتوانند در جامعه تبديل به عضوي فعال و مفيد شوند، از اين رو كودكان به حمايت و پشتيباني نياز دارند. اين حمايت بايد تا آنجا پيش برود كه مهارت‌هاي اجتماعي و شغلي را بياموزند.
سلامت جسمي كودك
متخصصان معتقدند كه اگر فردي، دوره كودكي را با سلامت و آموزش‌هاي لازم پشت سر بگذارد، بزرگسالي را نيز به سلامت سپري خواهد كرد. عاداتي كه در دوران كودكي در وجود و شخصيت ما شكل مي‌گيرد، تاثيراتي طولاني مدت بر سلامت و روحيه ما مي‌گذارند. پس يكي از وظايف جدي والدين و نهادهاي ديگر اين است كه نكات مهم و لازم براي زندگي سالم را به بچه‌ها بياموزند. به عنوان مثال لازم است به كودكان بياموزيم كه ورزش مرتب و منظم بايد جزيي از زندگي آنها باشد. فردي كه از همان دوران كودكي، ورزش بخشي از برنامه روزانه او شود در آينده نيز زندگي فعالي را تجربه خواهد كرد. چنين فردي به احتمال قوي دوران جواني، ميانسالي و حتي كهنسالي را هم در سلامت خواهد گذراند.
سلامت روحي كودك
نكته مهم ديگر در مورد بچه‌ها، سلامت روحي آنهاست. اين موضوع تا آن اندازه اهميت دارد كه متخصصان امور تربيتي و روان‌شناسي معتقدند اگر پدر و مادر تنها به فكر نيازهاي جسمي كودك باشند، اشتباه بسيار بزرگي مرتكب شده‌اند. اين محققان مي‌گويند، اگر چنين رفتاري از سوي والدين رخ دهد در حقيقت قسمت مهمي از نيازهاي كودك ناديده گرفته شده است. همه والدين بايد بدانند كه بچه‌ها از همان سال‌هاي اوليه زندگي، همواره در حال يادگيري مفاهيمي چون عشق، درك احساسات مختلف و ... هستند.
البته بايد اين را هم بدانيم كه هر كودكي نيازهاي عاطفي خاص خود را دارد كه متاسفانه اغلب ما از اين نيازها آگاه نيستيم، اما با قدري توجه بيشتر به رفتارهاي كودك‌مان بهتر مي‌توانيم با نيازهاي او آشنا و هماهنگ شويم.
محققان معتقدند بهترين گام براي شروع چنين راهي، درك شخصيت اوست. به كودك خود به عنوان يك فرد خاص نگاه كنيد و بكوشيد علاقه‌هايش، آنچه را نمي‌پسندد و رفتارهايش را درك كنيد. بدانيد كودكان با هم متفاوت هستند، هر كدام خصوصيات اخلاقي خاص خود را دارند، پس بيشتر به رفتارهاي او دقت كنيد، شايد نكاتي را بيابيد كه در گذشته از آنها آگاه نبوده‌ايد.
با چنين روشي و تغيير رفتار بر اساس آنچه از روحيه فرزندمان درك مي‌كنيم، مي‌توانيم شادي و آرامش بيشتري براي كودكان و خانواده خود به ارمغان آوريم. فراموش نكنيم كه حق هر كودكي است كه در خانواده و محيطي شاد و سرشار از خوشبختي و موفقيت بزرگ شود.
تربيت كودك
علاوه بر اين والدين بايد سعي داشته باشند ارتباط صميمانه و گرمي را در مقابل ديدگان فرزند با يكديگر داشته باشند و در وراي همين ارتباط صحيح به تربيت فرزندشان بپردازند چرا كه نحوه برقراري ارتباط ميان والدين تاثير بسزايي بر فرزند خواهد داشت.
همچنين رفتارهايشان براي برخورد با فرزندشان مانند يكديگر باشد. آنها بايد در مقابل كودك بحث و مشاجره نكنند، از بدگويي نسبت به ديگران خودداري كنند و اين حديث حضرت علي (ع) را فراموش نكنند كه كودك مانند لوح پاكي است كه همه چيز در وي نقش مي بندد. بنابراين ارتباط شخصي والدين با يكديگر در روح و روان كودك اثر خواهد گذاشت.
پس از توافق اخلاقي، والدين بايد به آگاهي از نحوه صحيح تربيت فرزندان توجه داشته باشند. اين آگاهي مستلزم، مطالعه و مشورت با متخصصين در زمينه ارتباط صحيح با كودك خواهد بود . والدين فراموش نكنند كه مشكلات عاطفي، روحي و رواني از همان ابتداي دوران كودكي از سوي كودك منعكس مي شود و كمبود محبت و عاطفه را به خوبي احساس مي كند، او اين توانايي را دارد كه كاستي هاي خود را در مقابل با داشته هاي كودكان ديگر، به ترازوي مقايسه بكشاند.
در حقيقت كودكان مانند بزرگ ترها به راحتي اتفاقات پيرامونشان را درك مي كنند از اين رو زماني كه محيط اطرافشان ناآرام باشد، به سرعت در رفتارهايشان انعكاس مي يابد و دچار اختلالاتي مثل شب ادراري، لكنت زبان و ساير اختلالات روانشناختي خواهند شد و حتي به دوران بزرگسالي شان نيز انتقال پيدا مي كند.
به همين دليل است كه بعضي از افراد در بزرگسالي از يادآوري خاطرات دوران كودكي شان، شاد مي شوند اما گروهي ديگر علاقه اي ندارند كه به ياد خاطرات كودكي بيفتند و ناملايمات زمان كودكي را به زندگي آينده راه مي دهند.
براي نمونه پرخاشگري مي كنند و يا تنبيه كودك را امري عادي قلمداد مي كنند. چه خوب است كه به بهانه روز جهاني كودك، والدين از وظايف خود نسبت به كودكان و نيازهاي آنها مطلع شوند، چرا كه كودكان حتي معناي نگاه خشونت آميز والدين را مي فهمند بنابراين نيازمند اصول تربيتي دقيقي از سوي والدين هستند.
موارد ياد شده نشان دهنده ظريف بودن آداب تربيتي است كه والدين را ملزم به دانستن آنها مي كند. والدين به خاطر داشته باشند كودك از سن سه سالگي به سوي والدي گرايش پيدا مي كند كه جنس مخالف اوست. به عنوان نمونه پسران در سن سه سالگي، علاقه شديدي نسبت به مادرشان دارند و مي خواهند كه مدام در كنار مادرشان باشند اما عكس اين قضيه در مورد دختران صدق مي كند و در اين سنين بيشتر به سمت پدرشان گرايش خواهند داشت.
همچنين به منظور اينكه از همان مراحل نخست زندگي، كودكاني اجتماعي تربيت شوند بهتر است از سن سه سالگي با محيط هاي اجتماعي كوچك مثل مهدكودك آشنا شوند، زيرا در چنين محيط هايي كودك با همسن و سالان خود ارتباط برقرار مي كند و از انزوا و خجالت كشيدن از حضور در جمع دور مي شود.
در صورتي كه بعضي از والدين كودك تنها كودك را با امكاناتي مثل كامپيوتر آشنا مي سازند .
