به دخت

 




آیات بیانگر جایز نبودن حضور زن در اجتماع

  آیه « و قَرنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَ لا تَبَرَجنَ تَبَرُجَ الجاهِلیَه الاُولی » مهم ترین آیه ای است که ممکن است برای جایز نبودن حضور زن در عرصه عمومی بدان استناد شود. خداوند خطاب به همسران پیامبر فرموده است « و در خانه هایتان قرار گیرید و مانند روزگار جاهلیت قدیم زینت های خود را آشکار مکنید .»

 

   با توجه به دو احتمالی که درمعنای« قرن » وجود دارد مفاد این آیه نیز متفاوت خواهد بود بر اساس احتمال اول معنای جمله این است که زنان پیامبر  باید در خانه بمانند و از آن خارج نشوند و با توجه به احتمال دوم زنان پیامبر باید در خانه سنگین و با وقار باشند. اکنون این پرسش مطرح می شود مقصود این آیه چیست؟ آیا مقصود این است که زنان پیامبر یا زنان  به طور مطلق باید در خانه بمانند و برای هیچ کاری جز در مواقع ضرورت خانه را ترک نکنند. در اینجا احتمال هایی مطرح می شوند که عبارتند از :    احتمال اول: اینکه مقصود خداوند همین معنای ظاهری باشد از این رو بعضی مفسران گفته اند آیه شریفه همسران رسول الله و همه زنان را به ماندن در خانه و خارج نشدن از آن الزام کرده است و زنان موظف اند درخانه بمانند و جز برای ضرورت از آن خارج نشوند.   

نقد احتمال اول: این احتمال گر چه مطابق با ظاهر آیه است، اگر به معنای وجوب ماندن درخانه و حرمت خروج از آن  باشد با سیره عملی زنان پیامبر و دیگر زنان مسلمان در زمان پیامبر و امامان معصوم و با ظواهر برخی از آیات که بر جواز خروج از خانه دلالت دارند منافات دارد. البته توجه به این نکته لازم است که به یقین ماندن در خانه و خارج نشدن از آن جز در مواقع ضروری برای زنان بهتر است.

احتمال دوم: برخی از مفسران گفته اند مراد از امر به ماندن در خانه آن است که در کارهای سیاسی دخالت نکنند، نه اینکه هیچ گاه از خانه خارج نشوند، این حکم ظاهرا بدان علت است که آلت دست نشوند و جامعه را بر هم نزنند در نقد این مطلب باید گفت این احتمال که مقصود از آیه خارج نشدن از خانه درخصوص امور سیاسی باشد از ظاهر آیه استفاده نمی شود و شاهد معتبری از روایات نیز بر آن وجود ندارد بنا بر این احتمال دوم پذیرفتنی نیست.

احتمال سوم: مقصود از آیه این است که همه زنان به طور ویژه زنان پیامبر به سبب انتسابی که به مقام رسالت دارند در خانه بمانند و برای خودنمایی از خانه خارج نشوند نه اینکه در خانه بمانند و هیچ گاه حتی بدون تبرج(خودنمائی) خارج نشوند.



احتمال چهارم: این که آیه شریفه به جایگاه طبیعی و محل استقرار زن اشاره دارد زیرا جنس مونث در نظام احسن مسئول تولید مثل و تربیت نسل است و خانه محل امن ومناسبی برای انجام این مسئولیت است، بنابر این برای زن مناسب تر است که در خانه بماند و به وظایف مهم خانه داری و تربیت طفل بپردازد.

جمع بندی نهایی

جمله « و قَرنَ فِی بُیُوتِکُنَ » معنایی ظاهری دارد و معنایی کنایی معنای ظاهری همان مفادی است که در احتمال نخست بیان شد و معنای کنایی احتمال سوم و چهارم را در بر می گیرد توضیح اینکه گاهی  فردی خطاب به همسرش می گوید در خانه ات بمان و از آن خارج نشو و از قراینی که همراه سخن وجود دارد، فهمیده می شود که مقصود گوینده، معنای ظاهری است؛ یعنی در چهار دیواری خانه بمان و به هیچ وجه از آن خارج نشو.
اما گاهی امر به این گونه است که به طور کلی و در خطابی عمومی (آیه 33 سوره احزاب) به زنان گفته می شود: «شما در خانه هایتان بمانید»یا گفته می شود«جای شما در خانه هایتان است».در این گونه موارد که همه زنان به طور عام مخاطب هستند. این مسئله به دو گونه زیر قابل تبیین است.
احتمال نخست اینکه به طور طبیعی سروکار زن بیشتر با خانه و مسئولیت های منزل است، در حالی که مرد چنین نیست. بنابراین، خانه اختصاص بیشتری به زن دارد؛ در نتیجه، وقتی به زنان گفته می شود در خانه بمانید، به این معنا نیست که در را به روی خود ببندید و از آن به طور مطلق، حتی برای مدت کوتاه و برای انجام کارهای روزمره خارج نشوید، بلکه بدین معناست که این اختصاصی را که به طور طبیعی به خانه دارید، حفظ کنید و آن را از دست ندهید. 

  احتمال دیگر آن است که خانه، حافظ عفت و پاک دامنی زن و دژ استواری است که او را از نگاه های شهوت آلود و سوء استفاده ها و آزارهای جسمی و جنسی محافظت می کند. از این رو وقتی به زنان گفته می شود در خانه هایتان بمانید، یعنی این دژ استوار و محل امن را ترک نکنید که گرفتار دشمن می شوید.  

در نتیجه با توجه به معنای کنایی آیه دو احتمال سوم و چهارم مناسب تر به نظر می رسد از این رو این آیه به معنای وجوب ماندن زن درخانه و حاضر نشدن او در جامعه نیست و با آیاتی که، بر جواز حضور زن در عرصه عمومی دلالت  می کند، منافاتی ندارد.

 

 




ارسال نظر
:نام
: اي ميل
: سایت
: نظر شما
: کد امنیتی
 



نام شما : ایمیل دوست شما :