این روزها و پس از مسئله خانه سینما و اظهارات علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سخنان وزیر ارشاد درباره نشر چشمه و فیس بوک در برخی رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفته و با استقبال مواجه شده است.

 

این در حالی است که برخلاف آنچه علی جنتی عنوان کرده، انتشارات لغو مجوز شده چشمه هنوز نمی‌تواند فعالیت خود را شروع کند اما این ناشر در ایام گذشته بیکار نبوده و از طریق «زاوش» و «به‌نگار» کارهایش را چاپ می‌کرده است، اما برای رفع تعلیق انتشارات چشمه موانع قانونی زیادی مطرح است و آن این که که هیئت تخلفات حرفه‌ای نشر باید جلسه برگزار کند و رأی جدیدی صادر کند، اما این در حالی است که ظاهراً وزیر ارشاد خلاف این مورد دستور داده که این موضوع با چالش‌های آیین‌نامه‌ای مواجه است و در آیین‌نامه برای چنین موضوعی پیش‌بینی نشده بود.

 

در این راستا عالی‌ترین مقام تصمیم‌گیرنده «معاون فرهنگی» است که در دوره گذشته اختیاراتش را به مشاور اجرایی تفویض کرده و مشاور اجرایی رئیس هیئت رسیدگی به تخلفات است.

 

در ادامه باید متذکر شد، نکته جالب و مهم این است که رأی لغو مجوز انتشارات چشمه توسط  مدیرکل حقوقی وزارت ارشاد و با مطالعه جمیع جهات، صادر شده و بسیار محکم است. این در حالی است که علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از ادامه فعالیت چشمه می‌گوید ولی به نظر می‌رسد باید این ناشر دوباره و مجدداً درخواست مجوز نشر بدهد و مراحل تأیید صلاحیت را بگذراند. اما شاید مشکل دیگر، عدم ابلاغ لغو مجوز نشر چشمه بود که ظاهرا تا چند ماه پس از صدور حکم در کشوی میز کار معاون وقت (بهمن دری) خاک می‌خورد و ابلاغ نشد.

 

البته در همان زمان و در دوره مسئولیت داریوش رضوانی که مشاور اجرایی بهمن دری بود، مدیر انتشارات چشمه فراخوانده شد و رأی به او ابلاغ و ناشر از رؤیت رأی اطلاع حاصل کرد و درخواست تجدیدنظر داد.

 

براساس گزارش فارس، باید هیئت رسیدگی به تخلفات ناشران تشکیل جلسه می‌داد تا مجدد برای این مسئله تصمیم‌گیری می‌کرد، ولی این روزها نشر چشمه با تلاش‌های فراوان و فشارهای وارده بر وزارت ارشاد در تلاش است تا بتواند مجدد به فعالیت بپردازد، در حالی که صدور معاونت وقت تعلیق بود، اما پس از آن که شش ماه گذشته بود، رأی کمیته بدوی دال بر ابطال پروانه شد. رأی تجدیدنظر هم تأیید رأی بدوی بود.

 

 

 

با این حال بد نیست نظری به سخنان بهمن دری معاونی که چشمه در زمان مدیریت او تعلیق شد بیندازیم:

 

* دری: از نظر حقوقی وضعیت نشر چشمه به گونه‌ای است که مدیر کل حقوقی وزارت ارشاد به بنده می‌گوید این نشر باید 2 سال پیش بسته می‌شد

 

بهمن دری اخوی در این راستا معتقد است، در ارتباط با چشمه ما حداکثر لطف و همکاری را انجام دادیم تا این نشر به مشکلی بر نخورد، ولی متاسفانه خودشان اصرار داشتند کار به اینجا برسد. از نظر حقوقی وضعیت نشر چشمه به گونه‌ای است که مدیر کل حقوقی وزارت ارشاد به بنده می‌گوید این نشر باید 2 سال پیش بسته می‌شد و مسوولیت را بر عهده خود ما گذاشت و گفت هیچ مسوولیتی در این زمینه بر عهده نمی‌گیرد.

 

معاون فرهنگی وقت (دری) در تاکید بیشتر می‌گوید: در یک جمله بگویم که این نشر براساس رای هیات رسیدگی به تخلفات که از خود اعضای صنف و اتحادیه هم در آن حضور دارند پروانه نشرش لغو شده است و تنها لغو هم نیست و بلافاصله پرونده‌اش برای رسیدگی به مرجع قضایی ارسال می‌شود. البته این که می‌گویم لغو به این مفهوم نیست که فروشگاه و محل‌اش را پلمب کنند، بلکه می‌تواند به حالت کتابخانه‌ای و کتابفروشی به فعالیت‌اش ادامه دهد ولی کتاب تازه‌ای نمی‌تواند برای انتشار عرضه کند.

 

همایون امیرزاده که اکنون رییس هیأت رسیدگی به تخلفات ناشران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است با بیان این‌که سرنوشت نشر چشمه در زمان بهمن دری نهایی شده بود، گفت: مجموعه ناشران تعلیقی در دولت دهم نسبت به دوره‌های گذشته خیلی کم‌تر بودند و این موضوع را پرونده‌ها و سوابق موجود به خوبی نشان می‌دهد.

 

* نگاهی به سخنان معاون وقت ارشاد که مجوز نشر چشمه را ابطال کرد

 

بهمن دری به تخلفات انتشارات چشمه در زمان ابطال مجوز اینگونه می‌گوید که، البته از میان خیل تخلفات ناشر مذکور می‌توان به ارائه اثری موهن درباره حضرت امام حسین (ع) و آثاری کاملا مغایر با ضوابط چاپ و نشر کتاب اشاره کرد، مثلا این ناشر کتابی ارائه کرده است که مروج هم‌جنس بازی بوده و یا اثر دیگری برای چاپ به اداره کتاب تحویل داده که سرشار از مراودات جنسی و ارتباط جنسی میان دختران و پسران است.

 

معاون امور فرهنگی ادامه داد: همین طور اثر دیگری از سوی این ناشر واصل شده که از حیث ابتذال به گونه‌‌ای بوده است که کارشناس کتاب مربوطه از بررسی آن سرباز زده و گفته شرم دارم کتاب را بررسی کنم.

 

وی ادامه داد: برخی می‌گویند که کتاب چاپ نشده است، حال سوال این است اگر به چنین آثاری اجازه چاپ داده می‌شد و مردم متدین و خوبمان به کتاب‌ها اعتراض می‌کردند چه کسی مسئولیت انتشار این کتاب‌ها را می پذیرفت؟ حال بگذریم که کتاب دیگری از این ناشر وجود دارد که مروج زنای با محارم است.

 

دری خاطرنشان کرد: این چه ادعایی است که چون ارشاد کتاب را می خواند ما به عنوان ناشرمسئولیتی نداریم؟

 

معاون امور فرهنگی افزود: به هرحال برخورد قانونی با این نوع ناشران که اندک شمارند به نوعی صیانت از حیثیت و شرف ناشران متعهد و حراست و نگاهبانی از تلاش های دلسوزانه قشر عظیم ناشران کشور است و معاونت امور فرهنگی نقش پدرانه خود را در حمایت از آنها با قاطعیت ایفا خواهد کرد و چتر حمایتی  ارشاد همه ناشران را در بر می‌گیرد.

 

اما آنچه در پایان می‌خوانید تلنگری است به اصل وظیفه مسئولان ارشاد که آیا تنها اجازه انتشار به برخی کتب توقیفی و یا اجازه ادامه فعالیت به ناشر لغو مجوز شده، اعتدال در مسیر حرکت است! یا رسالت اولی‌تر از رابطه است.

 

 

 

اینجا باید پرسید آیا جایز است ناشری که دلیل اصلی‌ لغومجوزش توهین به سرور و سالار شهیدان است در ایام عزای محرم به صورت رسمی بازگشایی شود؟ آیا این دهن‌کجی آشکار در یک جامعه اسلامی نیست؟ آیا این مسئله باعث نمی‌شود تا افراد دیگر نیز فضا را مهیا ببنید و برای اقدامات ضداسلامی؟

 

1392/8/27