نت يازدهم:احکام موسیقی
سازهاي دستي و الكترونيكي:
آيا همه سازهاى دستى و الكترونيكى ايرانى و غربى، حكم واحدى دارند؟
همه مراجع (به جز بهجت و صافى): اگر از آلات موسيقى مختص به لهو باشد، استفاده از آن جايز نيست و اگر از آلات مشترك است، استفاده از آن به منظور منافع مشروع و حلال اشكال ندارد. امام، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرم س30؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات س1164؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س992؛ مكارم، استفتاءات، ج 1 س 524 و 525 و ج 2، س 707 و 710؛ تبريزى، استفتاءات، س 1054 و 1065 و صراط النجاة، ج 1، س 1005 و دفتر: سيستانى، وحيد و نورى. آيات عظام بهجت و صافى: استفاده از آلات موسيقى و لهو جايز نيست. صافى، جامعالاحكام، ج 1 س 1003 و 1015 و 1018؛ دفتر: بهجت.
احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 32/500022)
موسيقي سنتي و غربي
آيا ميان انواع موسيقىها - از قبيل اصيل (سنتى)، كلاسيك، محلى، پاپ و... - تفاوتى در حكم هست؟
همه مراجع: خير، هيچ گونه تفاوتى ميان آنها در حكم نيست و معيار حرمت استماع موسيقى، مطرب و لهوى بودن آن است. صافى، جامعالاحكام، ج 1، س 1002؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1127؛ 1146؛ مكارم، استفتاءات، ج 1، س 527؛ تبريزى، استفتاءات، س 1043؛ سيستانى، sistani.org، موسيقى، ش 26 و 22 و 5؛ نورى، استفتاءات، ج 2، س 548؛ دفتر: امام، بهجت، فاضل و وحيد. (
احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 47/500022)
موسيقي و نهي از منكر
بيشتر وقتها در عروسىها به پخش نوارهاى موسيقى مىپردازند كه بعضى از آنها از صدا و سيما هم پخش مىشود؛ آيا نيروى انتظامى و يا بسيج و يا نهاد ديگرى مىتوانند آنها را از اين عمل باز دارند و نهى از منكر كنند؟
همه مراجع: اگر از نوع موسيقى حرام باشد، گوش دادن به آن جايز نيست و نهادهاى ياد شده وظيفه دارند ارشاد و نهى از منكر كنند. صرف پخش شدن آن از صدا و سيما، دليلى بر جواز آن نيست؛ ولى صداهاى مشكوك اشكال ندارد. مكارم، استفتاءات، ج 2، س 1372 و 1712؛ صافى، جامعالمسائل، ج 2، س 1462 و 1459 و ج 1، س 1016 و 1007؛ تبريزى، استفتاءات، س 1071 و 1059؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 947 و 946 و 995؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1154 و 1066 و 1139؛ سيستانى، sistani.org، موسيقى، ش 13 و 22؛ بهجت، توضيح المسائل، م 1608 و متفرقه م 20؛ نورى، استفتاءات، ج 1 س 1011 و 1015. تبصره. امر به معروف و نهى از منكر، متوقف بر تشخيص موضوع و تحقق شرايط آن است و تعرض به خانههاى مردم، جايز نيست و نيروهاى انتظامى بايد مطابق مقررات عمل كنند.
(احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 41/500022)
آهنگهاي صدا و سيما
با توجه به نظارت رهبرى بر سازمان صدا و سيما، موسيقى آن چه حكمى دارد؟
همه مراجع: اگر از نوع موسيقى حرام باشد، گوش دادن به آن جايز نيست و صرف پخش آن از اين رسانه، دليلى بر جواز آن نيست؛ ولى صداهاى مشكوك اشكال ندارد. مكارم، استفتاءات، ج 2، س 712؛ صافى، جامعالاحكام، ج 1، س 1020 و 1018 و 998؛ تبريزى، استفتاءات، س 1043 و 1050؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 995 و 1002 و 1004 و 999؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1139؛ سيستانى، sistani.org، موسيقى، ش 27 و 22 و 10؛ نورى، توضيحالمسائل، (مسائل مستحدثه) و استفتاءات، ج 2، س 541 و 547 و دفتر: بهجت و وحيد.
(احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 39/500022
نواختن آلات موسيقي
حكم نواختن با آلات موسيقى را بيان كنيد؟
همه مراجع (به جز بهجت و صافى): اگر از آلاتى است كه به لهو و حرام اختصاص دارد، نواختن آن (در هر حال) جايز نيست؛ ولى اگر از آلات مشترك باشد، استفاده از آن به منظور منافع مشروع و حلال اشكال ندارد. امام، استفتاءات، ج 2، (مكاسب محرمه)، س30؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات س1164؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س992؛ مكارم، استفتاءات، ج 1 س 524 و 525 و ج 2، س 707 و 710؛ تبريزى، استفتاءات، س 1054 و 1065 و صراط النجاة، ج 1، س 1005؛ دفتر: سيستانى، وحيد و نورى. آيات عظام بهجت و صافى: به طور كلى نواختن با آلات موسيقى (لهو)، حرام است. صافى، جامعالاحكام، ج 1 س 1003 و 1015 و 1018؛ دفتر: بهجت. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 30/500022)
مرجع تشخيص موسيقي
آيا ملاك در تشخيص موسيقى حرام، نوع مردم است يا شخص؟
همه مراجع: ملاك نوع مردم (متدين) است؛ نه شخص مكلّف. مكارم، استفتاءات، ج 2، س 659؛ صافى، جامعالاحكام، ج 1، س 994 و 1018 و 1020؛ تبريزى، استفتاءات، س 1077 و 1050 و 1059؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 996؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1154 و 1127؛ سيستانى، منهاجالصالحين، ج 2، م 20؛ نورى، استفتاءات، ج 1 س 1008؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، م 17. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 43/500022)
دايره و دف زني در عروسي
آيا جايز است همراه غنا و آوازخوانى زن در مجالس عروسى دف و دايره بزنند؟
همه (به جز آيت الله مكارم و آيت الله سيستانى): آواز خوانى زن در شب عروسى اشكال ندارد ولى بايد از دف و دايره زدن اجتناب شود.آيت الله صافى، جامعالاحكام، ج 1، س 1015 و هداية العباد، ج 1، م 1698؛ آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 1057؛ آيت الله فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 1740 و 997؛ آيت الله خامنهاى، اجوبه، س 1134؛ آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، م 17. آيت الله سيستانى و آيت الله مكارم: آواز خوانى زن در شب عروسى بنابر احتياط واجب نيست و دف و دايره زدن حكم ساير آلات موسيقى را دارد.آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج 2، م 20؛ آيت الله مكارم، استفتاءات، ج 1، س 528 و 523.
تبصره. بايد توجه كرد كه دف و دايره زدن در اين نوع مجالس غالباً به صورت لهوى مورد استفاده قرار مىگيرد لذا مراجع بزرگوار تقليد آن را حرام مىدانند. (احكام ازدواج، سيدمجتبي حسيني، كد: /500021)
حكم نوازندگي
حكم نواختن با آلات موسيقى را بيان كنيد؟
همه مراجع (به جز بهجت و صافى ): اگر از آلاتى است كه به لهو و حرام اختصاص دارد، نواختن آن (در هر حال ) جايز نيست ؛ ولى اگر از آلات مشترك باشد، استفاده از آن به منظور منافع مشروع و حلال اشكال ندارد امام، استفتاءات، ج 2، (مكاسب محرمه )، س30 ؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات س1164 ؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س992 ؛ مكارم، استفتاءات، ج 1 س 524 و 525 و ج 2، س 707 و 710 ؛ تبريزى، استفتاءات، س 1054 و 1065 و صراط النجاة، ج 1، س 1005 ؛ دفتر: سيستانى، وحيد و نورى.. آيات عظام بهجت و صافى: به طور كلى نواختن با آلات موسيقى (لهو )، حرام است صافى، جامعالاحكام، ج 1 س 1003 و 1015 و 1018 ؛ دفتر: بهجت.. (رساله دانشجويي، سيد مجتبي حسيني، كد: 280/500016)
Tags:
موسيقيصدا و سيما
اگر فتواى ولى فقيه با مرجع تقليد، در گوش كردن به بعضى از موسيقىهاى صدا و سيما تفاوت داشته باشد، تكليف چيست؟
همه مراجع: هر كس بايد به فتواى مرجع تقليد خود عمل كند. خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1136؛ دفتر: همه. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 40/500022)
دايره و دف زني
حكم استفاده از دف و دايره زنگى در عروسى چيست؟
آيات عظام امام، خامنهاى و فاضل: استفاده از آلات موسيقى براى نواختن موسيقى مطرب و لهوى (مناسب مجالس گناه و خوش گذرانى )، جايز نيست و بين مجلس عروسى و غير آن، تفاوتى وجود ندارد. امام ،استفتاءات، مكاسب محرمه، س 25 ؛ خامنهاى، اجوبة الاستفتاءات، س 1134 و دفتر: فاضل. آيات عظام بهجت و صافى: استفاده از آلات موسيقى به طور كلى جايز نيست و بين مجلس عروسى و غير آن، تفاوتى وجود ندارد. دفتر: بهجت، صافى، جامعالاحكام، ج 1، س 1006 و 1009. آيات عظام تبريزى، سيستانى، مكارم، نورى و وحيد: استفاده از آلات موسيقى براى نواختن موسيقى لهوى (مناسب مجالس گناه و خوشگذرانى )، جايز نيست و بين مجلس عروسى و غير آن، تفاوتى وجود ندارد. تبريزى، استفتاءات، س 1054 ؛ سيستانى، Sistani.org، موسيقى، ش 2 و منهاج الصالحين، ج 2 م 20 ؛ نورى، استفتاءات، ج 2 س 571 ؛ مكارم، استفتاءات، ج 1، س 525 و 528 ؛ دفتر: وحيد. (رساله دانشجويي، سيد مجتبي حسيني، كد: 293/500016)
مرجع تشخيص موسيقي
ملاك و مرجع تشخيص موسيقى و غناى حرام، در نظام اسلامى كيست: وزارت ارشاد، حوزه هنرى سازمان تبليغات اسلامى، كارشناسان موسيقى، فقيهان و يا عرف؟
همه مراجع: در تعيين و تشخيص موسيقى حرام و حلال، بايد به عرف عام مراجعه كرد. همان منابع. تبصره. فقيهان، كارشناسان موسيقى و نهادهاى فرهنگى نيز مىتوانند در زمينه موضوعات، اظهار نظر كرده و موسيقى و غناى حرام و حلال را بر اساس نظر عرفى خود، معرفى كنند. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 44/500022)
موسيقي در خوابگاه
در مورد كسانى كه در خوابگاههاى دانشجويى به موسيقىهاى مبتذل گوش مىدهند، چه بايد كرد؟
همه مراجع: اگر احتمال تأثير مىدهيد، در صورت فراهم بودن ساير شرايط، بايد نهى از منكر كنيد و يا به مسئولان دانشگاه اطلاع دهيد و اگر نمىپذيرند، واجب است از گوش دادن به آن اجتناب كنيد و چنانچه به طور ناخودآگاه به گوش شما برسد، اشكال ندارد. دفتر: همه. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 42/500022)
موسيقي و تعليم مسايل
استفاده از موسيقى براى تعليم مسائل شرعى و پيامهاى اخلاقى و بهداشتى چه حكمى دارد؟ به عنوان مثال بسيارى از احكام را مىتوان در قالب نظم آورد و با موسيقى موزون تنظيم و به صورت نوارهاى كاست به بازار عرضه كرد كه مورد پسند و علاقه كودكان، نوجوانان و جوانان قرار گيرد و از اين راه آنها را با ضرورت حكمت و چگونگى اجراى احكام و دستورات اسلامى آشنا ساخت؟
همه مراجع (به جز بهجت و صافى): اگر از انواع موسيقى حرام باشد، استفاده از آن جايز نيست؛ هر چند به منظور هدف ياد شده باشد. امام، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه، س 26 و 30؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1143؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 711؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 988 و 993 و 991؛ تبريزى، صراط النجاة، ج 5، س 1149 و دفتر: سيستانى و نورى. آيات عظام بهجت و صافى: استفاده از آلات موسيقى مطلقاً حرام است. صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 1003 و 1000 و 1007 و 1005 و دفتر: بهجت. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 34/500022)
موسيقي صدا و سيما
بعضى از موسيقىهاى تلويزيون، همان موسيقى غربى است كه تنها آوازش برداشته شده است! آيا گوش دادن آن به صرف اينكه در نظام اسلامى پخش مىشود، جايز است؟ به تعبير ديگر آيا ممكن است مكان پخش موسيقى در حكم تأثير داشته باشد؟
همه مراجع: اگر از نوع موسيقى حرام باشد، گوش دادن به آن جايز نيست و محل پخش، تأثيرى در جواز و حرمت آن ندارد. مكارم، استفتاءات، ج 2، س 717؛ صافى، جامعالاحكام، ج 1، س 1002؛ تبريزى، استفتاءات، س 1043؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1141؛ سيستانى، sistani.org، موسيقى، ش 22؛ امام، استفتاءات، ج 2، (مكاسب محرمه)، س 28 و دفتر: بهجت، وحيد، فاضل و نورى. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 38/500022)
موزيك متن فيلم
استفاده از موسيقى غربى براى موزيك متن فيلم و برنامههاى راديويى و تلويزيونى چه حكمى دارد (با توجه به اينكه به جهت انس نداشتن ذائقه ايرانى با آن، طربانگيز هم نيست)؟
همه مراجع: اگر از نوع موسيقى حرام باشد، جايز نيست و تفاوتى بين زبانها و كشورهاى محل توليد نيست. امام، استفتاءات، ج 2، (مكاسب محرمه)، س 28؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1141؛ مكارم، استفتاءات، ج 1، س 517 و 533؛ تبريزى، صراط النجاة، ج 1، س 1006؛ سيستانى، sistani.org، موسيقى ش 10؛ دفتر: نورى، صافى، وحيد و بهجت. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 35/500022)
موسيقي صدا و سيما
گاهى از صدا و سيما و يا نوار ضبط صوت، آهنگهايى پخش مىشود كه به نظر من مناسب با مجالس لهو و خوشگذرانى است؛ در حالى كه در نظر ديگران اين چنين نيست! آيا مىتوانم آنان را از گوش دادن به آن منع كنم؟
همه مراجع: بر شما واجب است به آن گوش ندهيد؛ ولى نهى ديگران مبتنى بر اين است كه آنان هم آن را موسيقى حرام بدانند. فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 929؛ خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1140؛ دفتر: همه. تبصره. يكى از شرايط وجوب امر به معروف و نهى از منكر، آن است كه حرام بودن منكر در حق فاعل ثابت و يا اصرار بر گناه داشته باشد و فرض مسئله جايى است كه موسيقى ياد شده، در نظر ديگران از نوع موسيقى حرام نيست؛ در نتيجه نهى از منكر در اينجا ساقط مىشود. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 37/500022)
آلات غيرلهوي
كوبيدن بر روى ظروف پلاستيكى و حلبى در عروسىها و غير آن چه حكمى دارد.
همه (به جز آيت الله سيستانى و آيت الله تبريزى): اگر به طور لهوى و مناسب مجالس گناه و خوشگذرانى كوبيده نشود، اشكال ندارد.آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1735 و 1736؛ آيت الله خامنهاى، اجوبه، س 1133؛ آيت الله مكارم، استفتاءات، ج 1، س 533؛ امام خمينى، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه س 27 و ج 3، موسيقى، س 107؛ دفتر:آيات عظام صافى، بهجت، وحيد. آيت الله سيستانى و آيت الله تبريزى: كوبيدن بر ظروف ياد شده حرام نيست.آيت الله تبريزى، صراط النجاة، ج 2، س 923 و 930 و ج 6، س 1456 و دفتر: آيت الله سيستانى. (احكام ازدواج، سيدمجتبي حسيني، كد: /50002
دف و دايره در عروسي
حكم استفاده از دف و دايره زنگى، در عروسى چيست؟
آيات عظام امام، خامنهاى و فاضل: استفاده از آلات موسيقى، براى نواختن موسيقى مطرب و لهوى (مناسب مجالس گناه و خوش گذرانى) جايز نيست و بين مجلس عروسى و غير آن تفاوتى نيست.. خامنهاى، اجوبةالاستفتاءات، س 1134؛ امام،استفتاءات، (مكاسب محرمه)، س 25 و دفتر: فاضل. آيات عظام تبريزى، سيستانى، مكارم، نورى و وحيد: استفاده از آلات موسيقى براى نواختن موسيقى لهوى (مناسب مجالس گناه و خوشگذرانى)، جايز نيست و بين مجلس عروسى و غير آن تفاوتى نيست. تبريزى، استفتاءات، س 1054؛ سيستانى، sistani.org، موسيقى ش 2 و منهاج الصالحين، ج 2 م 20؛ نورى، استفتاءات، ج 2 س 571؛ مكارم، استفتاءات ج 1، س 525 و 528 و دفتر: وحيد. آيات عظام بهجت و صافى: استفاده از آن جايز نيست و بين مجلس عروسى و غير آن تفاوتى نيست.. صافى، جامعالاحكام، ج 1، س 1006 و 1009؛ دفتر: بهجت. (احكام موسيقي، سيد مجتبي حسيني، كد: 31/500022)
1392/6/30
