دورۀ طفولیت: سه تا شش ماهگی
پس از دورۀ پشبینیناپذیر نوزادی، سرانجام روالی شکل گرفته است. ممکن است تشخیص ندهید، ولی احتمالاً مراقبت از دو کودک، انجام سریع کارهای خانه و برنامهریزی برای گنجاندن لحظاتی برای خودتان در طول روز، از شما فردی بسیار کارآمد و مدیری مجرب میسازد.
شاید هنوز روزگار شلوغ و پرتکاپویی داشته باشید، ولی تصویری اجمالی از زندگی «طبیعی جدید»، بعد از آمدن کودکان دوقلو به دست آوردهاید. این فصل به توصیف تغییراتی میپردازد که در سه ماهء دوم زندگی کودکان دوقلویتان باید انتظار داشته باشید.
زندگی با کودکان دوقلو
1-کودکان دوقلویتان اینک موجوداتی اجتماعی هستند. هر دو مشتاقانه با شما ارتباط برقرار میکنند. و کمکم درمییابند که شما شخص بسیار خاصی هستید.
2-هیچ چیزی را نمیتوان با دو صورت کوچک خندان و چهار دست و چهار پای کوچک که تکان میخورند و رسیدن شما را خوشامد میگویند مقایسه کرد. آیا کودکانتان میتوانستند پاداش بهتری برای همه وقت و توجهی که صرفشان میکنید به شما بدهند؟
3-اکثر کودکان دوقلو در این سن چندان ارتباطی با هم برقرار نمیکنند. ممکن است یکی از آنها با دیگری تماس جسمی را آغاز کند، مثلاً اگر آنها را کنار هم بخوابانید دست کودک دیگر را لمس کند. گاهی هم بعضی از کودکان دوقلو ارتباط چشمی با هم برقرار میکنند.
4-ممکن است عاشق لبخندهای کودکان دوقلویتان باشید، ولی انتظار نداشته باشید هر دو به تعداد مساوی لبخند بزنند. اگر یکی در لبخند زدن خِست به خرج داد، به دل نگیرید، و جدی بودن آن کودک را به حساب ناخشنودیش نگذارید.
5-احتمالاً اینک نحوۀ رفتار هر کدام از آنها را بهتر میشناسید و میدانید که با کدام روش آرام میشوند. چون فرآیند تمایز ادامه دارد، ممکن است ظرافتهای شخصیت هر یک از آنها هنوز برای شما ناشناخته باشد.
6-معمولاً طی این ماهها قولنج و دورههای بیقراری مرتفع یا کم میشود و معمولاً آرام کردن کودکان سادهتر میگردد. اما ممکن است هر دو گاهی کجخلقی کنند، به ویژه اگر خیلی خسته باشند. کودک «پُرتوقع» یا «فوقالعاده حساس» شما به توجه بیشتری نیاز دارد، ولی باید به نیازهای هر یک از آنها به طور جداگانه و مستقل از دیگری پاسخ دهید.
7-در این مرحله، نوزادان نارس یا بسیار کوچکتان کمکم شبیه کودکان «معمولی» شدهاند و شما احتمالاً با خیال آسودهتری به آنها رسیدگی میکنید.
رشد و پیشرفت
مطالعات نشان میدهد که کودکان دوقلو، در مقایسه با یک کودک، محرکهای جسمانی و کلامی کمتری از طرف والدین دریافت میکنند. ظاهراً بعضی از والدین که غرق در وظایف مراقبت از کودکان هستند، با کودکان دوقلو کمتر حرف میزنند و بازی میکنند، اما همین محرکها است که به افزایش مهارتها کمک میکند. اگر تشویق به پیشرفت را لابهلای کارهایی که برای نگهداری از کودکان انجام میدهید بگنجانید، چندان وقت اضافهای نمیگیرد، ولی باید در این مورد مصمم باشید.
به تلاشهای هر یک از کودکان دوقلو برای رسیدن به نقطه عطف جدید توجه کنید؛ تشویقشان کنید و به آنها دلگرمی بدهید، خواه این نقطه عطف علاقه یکی از دو کودک به یک جغجغه باشد، خواه کوشش دیگری برای غلت زدن.
شما جالبترین اسباببازی هر یک از آنها هستید.
1-یک دقیقه فقط با یکی از دو کودک ارتباط برقرار کنید، حال میخواهد در حال تعویض کهنه یا تمیز کردن صورتش باشد یا آن که فقط بخواهید چند لحظه آرام را تنها با هم بگذرانید. این یک دقیقهها با هم جمع میشوند. فرصت را برای در آغوش کشیدن و بوسیدن فراوان و نیز امکان تثبیت نام هر یک از دو کودک با گفتن «دوستت دارم!» از دست ندهید.
2-کودکان دوقلو را کنار هم، روی یک تشکچه، کف زمین بگذارید. زیر پایشان زانو بزنید و به نوبت چشم در چشمشان بیندازید و با هر یک بازی کنید. این روش برای انجام دومنظورۀ تعویض پوشک فوقالعاده است.
3-حالات چهره و صدای هر یک را تقلید کنید و مطمئن شوید که آن کودک میتواند شما را ببیند.
4-در حال مراقبت از هر یک از کودکان دوقلو، با آنها صحبت کنید. همان طور که کارهای خانه را انجام میدهید، چیزهایی را توصیف کنید و توضیح دهید. هرچند آنها نمیتوانند جواب دهند، اما از آنها سؤال کنید.
5-می توانید گاهی اوقات از صندلی و...برای نگهداری کودک استفاده کنید،ولی شما حامل اصلی کودکان باقی میمانید؛ محرکهایی که کودکان دوقلو در آغوش و روی پای شما دریافت میکنند، جانشین ندارند.
بیشتر اسباببازیهایی را که به پیشرفت کودکان شما کمک میکند، به راحتی میتوانید با وسایل موجود در خانه بسازید. پیشرفت هر کودک را به طور جداگانه در کتابچه رشد و پیشرفتش یادداشت کنید. اگر دربارۀ هر یک از آنها سؤالی دارید یا نگران هستید، با پزشک در میان بگذارید.
کماکان جدول پیشرفت کودکان نارس را، نه از روز تولدشان، بلکه از موعد مقرر زایمان در نظر بگیرید.
روال روزانه
بیشتر کودکان در سه ماهگی به روال روزانهای رسیدهاند که نسبتاً قابل پیشبینی است. ممکن است روال فرزندان دوقلویتان دقیقاً مطابق ایدۀ آرمانی شما نباشد.
هر دوی آنها مدت بیشتری بیدار میمانند. در مورد دوقلوهای همسان بیشتر احتمال دارد که یک تا سه نوبت خواب روزانهشان همزمان باشد، اما الگوی خواب نیمروزی دوقلوهای همزاد ممکن است شباهت کمتری به هم داشته باشد.
احتمالاً میتوانید زمان خواب نیمروزی کودکان دوقلو، شروع خواب شب و ساعت شیر خوردن شبانه آنها را تخمین بزنید. هرچند ممکن است خواب شب یک یا هر دوی آنها طولانیتر شده باشد، اما نیاز هر یک از آنها به شیر شبانه اغلب تداوم مییابد.
اگر یکی از کودکان دوقلو را برای شیر دادن شبانه همراه یا بعد از کودک دیگر بیدار کرده باشید، ببینید اگر بگذارید کودک دوم بخوابد چه پیش میآید. اگر هر دو را بیدار کنید، ممکن است متوجه نشوید که یکی از آنها آمادگی دارد بیشتر یا سراسر شب را بخوابد.
کودکان دوقلویتان- چه با شیر مادر تغذیه شوند یا با شیر خشک- ممکن است یک یا دو نوبت از شیر خوردنشان کم کنند و اگر اقبالتان بلند باشد، این اتفاق در مورد شیر شبانه میافتد! آنها که هنوز تغذیه مکرر را ترجیح میدهند، معمولاً بسیار باکفایت شدهاند، بنابراین شیر دادن مدت کمتری طول میکشد. اکنون کودکانتان هنگام شیر خوردن با شما ارتباط برقرار میکنند، پس همچنان آنها را در آغوش بگیرید. هر یک از آنها حین شیر خوردن، کمکم حواسش به راحتی متوجه دیگری میشود.
ممکن است یک یا هر دوی آنها پیش از شش ماهگی به غذای جامد علاقه نشان دهد. هرگز پیش از آن که با پزشک مشورت کنید، چیزی جز شیر مادر یا شیر خشک به کودکان ندهید.
سه تا شش ماهگی غالباً دورۀ آرامش نسبی پس از یک توفان شدید است. قدرش را بدانید. مسیری را که تا این جا طی کردهاید مرور و خودتان را تشویق کنید، چون به حق شایستهاش هستید!
92/4/22