هر چیزی اساسی دارد . همه مواد را وقتی تجزیه می کنیم می رسیم به واحدهای بسیار کوچکی که اجزای تشکیل دهنده آن ماده هستند . موسیقی هم از اجزایی تشکیل شده است که در علم موسیقی به آن نوت می گویند .

نت اول : آیا موسیقی حرام است ؟

برای پاسخ به این سوال ، به نظر می رسد قبل از هرچیزی باید موسیقی را تعریف کنیم :

«موسیقی » یا «موسیقیا» واژه ای یونانی است که در فرهنگ لغت، معادل «غنا» است؛ ولی در حوزه ی مفاهیم دینی و اصطلاح فقه، با یکدیگر تفاوت دارد.

«غنا» در اصطلاح شرعی عبارت است از «آوازی که از حنجره ی آدمی بیرون آمده و در گلو چرخانده (چهچهه) شود و در شنونده حالت سرور و وجد ایجاد کند و مناسب با مجالس لهو و خوش گذرانی باشد.» اما موسیقی به «صوتی گفته می شود که از آلات موسیقی، پدید آید»، [1][1]

بنابراین بین موسیقی و غنا تفاوت وجود دارد . دردین اسلام هم همه انواع موسیقی حرام نیستند و این مسئله را کمی پیچیده تر می کند . باید به دنبال این سوال بود که چه نوع موسیقی در دین اسلام حرام است و چرا ؟

در تعریف غنا گفته اند غنا ، آوازی حرام است که مناسب مجالس لهو و لعب و فساد و خوش گذرانی باشد[2]

بعضی از فقها علاوه بر«لهوی بودن» قید «مطرب بودن» را نیز به آن اضافه کرده اند [3]. «

«طرب» به حالت سبک عقلی گفته می شود که در اثر شنیدن آواز یا آهنگ در نفس آدمی پدید می آید و او را از حد اعتدال خارج می کند و در مورد موسیقی(آهنگی که از آلات پدید آید) نیز اکثر فقها نوعی را که «لهوی» باشد حرام می دانند و بعضی استماع موسیقی مطرب را حرام می دانند.[4]

دلایل اصلی حرام بودن و یا حلال بودن انواع موسیقی  موسیقی بر اساس  آیات قرآن و روایات پیامبراکرم(ص) و ائمه(ع) است که در حوزه ی تخصصی فقه . بررسی می شود .

 الف)  آیات قرآن : هر چند به صورت روشن و صریح حکم غنا را بیان نمی کند و مانند بسیاری از احکام به اصول و کلیات می پردازد، ولی برخی از آیات با توجه به تفسیری که پیامبر اکرم و اهل­بیت(ع) از آنها نموده اند بر غنا تطبیق می کند. در این باره به چند آیه اشاره می کنیم :

1- امام صادق (ع) درباره ی آیات «و کسانی که شهادت به باطل نمی دهند(و در مجالس باطل شرکت نمی کنند)[5]و «از سخن باطل بپرهیزید»[6]، می فرمایند: «منظور مجالس لهو و لعب و غناست.»[7]

2- امام صادق(ع) درباره ی آیه ی «و آنها که از لغو و بیهودگی رویگردانند»[8]، فرمود: «منظور از «لغو» در این آیه، غنا و ملاهی می باشد.»[9]

3- امام باقر و امام صادق(ع) درباره ی آیه ی «بعضی از مردم سخنان بیهوده را می خرند تا مردم را از روی نادانی از راه خدا گمراه سازند و آیات الهی را به استهزا گیرند، برای آنان عذابی خوارکننده است»[10]،فرمودند: «منظور از سخنان بیهوده، غنا­ست»[11]

ب) روایات : مهمترین دلیل حرام بودن غنا ، روایاتی است که ازپیامبراکرم و اهل­بیت(ع) به دست ما رسیده و به طور صریح و روشن بیان می دارند . دو نمونه را با هم بخوانیم :

امام باقر (ع) می فرمایند: «غنا از چیزهایی است که خداوند آتش جهنم را سزایش قرار داده»[12]

امام صادق (ع) می فرمایند: «از غنا دوری کنید.» [13]

منابع :

[1] سید مجتبی حسینی، (پرسش ها و پاسخ های دانشجویی)، ص 169؛ امام خمینی(ره)، المکاسب المحرمه، ج 1، صص 198ـ 224؛ حسینی، علی، الموسیقی، صص 16 و 17؛ تبریزی، استفتائات، س10، 46 ، 47 و 1048؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 974، 978و 979.

[2] . رساله دانشجویی، ص 171. بهر حال حرام بودن مطلق صدای زیبا با فطرت و عقل انسان سازگار نیست و مخالف با بعض روایات که دستور به خواندن قرآن به صوت زیبا می دهند می باشد. لذا منظور نوع خاصی از آن است و می توان معیار نوع حرام را از همین تعبیرات «باطل» یا «لهو» بدست آورد.

[3] . همان.

[4] . توضیح المسائل مراجع، ج 2، صص 813 و 913؛ مسائل جدید، ج 1، ص 47 به بعد.

[5] والذین لا یشهدون الزور؛ فرقان، 72.

[6] . واجتنبوا قول الزور؛ حج، 30.

[7] . وسائل الشیعه، ج 12، باب 99، ابواب ما یکتسب به، ح 2، 3 ، 5 ، 9 و 26.

[8] . والذین عن اللغو معرضون؛ مؤمنون، 3.

[9] . تفسیر علی بن ابراهیم، ج 2، ص 88.

[10] . لقمان، 6.

[11] . وسائل الشیعه، ج 12، باب 99، ابواب ما یکتسب به، ح 6، 7، 11، 16و25.

[12] . وسائل الشیعه، ج 12، باب 99، ابواب ما یکتسب به ح 6

[13] . همان، ح 23 و 24.

ارسال نظر :نام : اي ميل : سایت : نظر شما : کد امنیتی