تحليل و بررسي - آرامش واقعی
یکی از مهم‌ترین اهداف و فواید یوگا آرامش است. اگر این سؤال را که «راه حصول آرامش چیست؟» به قرآن عرضه کنیم، پاسخی که دریافت می‌کنیم این است که: آرامش از هیچ راهی جز یاد خدا، اعتماد به او و تکیه بر علم و قدرتش حاصل نمی‌شود. «أَلاَ بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»، اگر انسان برای مشکلی اداره به رئیس اداره‌ای مراجعه می‌کند، علتش آن است که از قدرت او استفاده کند. اگر انسان برای حل بحران مالی به رئیس بانک تقاضا می‌دهد، علتش آن است که او قدرتی برای حل مشکل دارد. اگر انسان مبتلا به مشکل قضایی شود، به کارشناس امور قضایی مراجعه می‌کند تا از اطلاعات و علم او در این راه بهره برد.
تمام موارد پیش‌گفته در این جهت مشترکند که انسان معمولاً برای حل مشکلات خود به قدرت و علم پناه می‌برد و بعد از کسب قدرت و علم، به آرامش نسبی دست می‌یابد. اما آرامش نهایی، واقعی و ماندگار، زمانی حاصل می‌شود که انسان به قدرت و علمِ مطلق پناه ببرد و خدا است که تمام کمالات را با هم و به صورت نامحدود در اختیار دارد. پس فقط و فقط با اعتماد به او و اتکا به علم، قدرت و رحمت او، بشریت حلاوتِ آرامش را در کام خود می‌چشد.
به گونه‌ای دیگر هم می‌توان به مقوله‌ی مهم آرامش نگاه کرد. به نظر می‌رسد آرامش دو گونه است؛ یکی آرامش سطحی مربوط به بدن یا امور روان‌تنی و دیگری آرامش عمیق و فطری. در قرآن آیاتی وجود دارد که آرامش نوع اوّل را بیان می‌کند. مثلاً در آیه‌ای می‌فرماید: ازدواج راهی است برای حصولِ سکونت:
«وَ مِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجاً لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا؛
و از نشانه‌های او این که از [نوع] خودتان همسرانی برای شما آفرید تا بدان‌ها آرام گیرید.» (روم / 21)
یا در آیه‌ای دیگر شب را وسیله‌ی آرامش معرفی می‌کند:
«اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهَارَ مُبْصِراً؛
خدا [همان] کسی است که شب را برای شما پدید آورد تا در آن آرام گیرید و روز را روشنی‌بخش [قرار داد].» (غافر / 61)
از این آیات و آیه‌های مشابه به دست می‌آید که راه‌کارهایی جهت نیل به «سکونت» وجود دارد. نظیر ازدواج و شب که احتمالاً به معنای استراحت در شب است.
از سوی دیگر عمق وجود انسان نیازمند آرامشی است که دارای سه ویژگی است؛ یکی این که عمیق‌ترین لایه‌های وجودی انسان را در بر گیرد، دوم این که ناب باشد یعنی از آلودگی دور باشد و سوم این که گذرا و موقتی نبوده، مستمر باشد. با توجه به این که دو نوع آرامش وجود دارد یکی سطحی و دیگری عمیق، می‌توان به نتیجه‌ی مهمی رسید و آن این که وصول به آرامش سطحی یعنی تنی یا روان‌تنی راه‌کارها و تکنیک‌هایی دارد که یکی از آنها می‌تواند انجام تکنیک‌های یوگا باشد، اما نیاز اصلی انسان به آرامش، از نوع دوم است. آرامش عمیق و ناب فقط در سایه‌ی یاد خدا و اعتماد به او حاصل می‌آید. چنان که قرآن کریم با صراحت و به صورت انحصاری تنها راه نیل به آرامش را یاد خدا و نه هیچ چیز دیگر (از جمله یوگا) می‌داند:
«أَلاَ بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛
آگاه باش که با یاد خدا دل‌ها آرامش می‌یابد.» (رعد / 28)
