خیلی از خانم‌های باردار تا انتهای بارداری‌شان فعالند و همه‌ی کارهای روزمره‌شان را خودشان انجام می‌دهند اما حدود 20 درصد از آنها مجبورند حداقل بخشی از مدت بارداری‌شان را در استراحت مطلق بگذرانند؛ استراحتی که می‌تواند از استراحت در تمام طول روز تا فعالیت نسبی و قرار گرفتن در وضعیت نشسته، متفاوت باشد.

 استراحت در دوران بارداری، مطلق است یا نسبی؟

استراحت مطلق یعنی این که مادر باردار 24 ساعت شبانه‌روز را در رختخواب بماند و فقط برای رفتن به دستشویی از جا برخیزد و حتی بعضی از خانم‌ها از پوشک‌های مخصوص استفاده می‌کنند. گاهی برخی زنان باید در بیمارستان بستری شوند تا کاملاً تحت نظر باشند. پزشک توصیه می‌کند که اکثر ساعات بر یک پهلو بخوابند زیرا فشار رحم از روی ورید اجوف تحتانی که خون را از قسمت پایین بدن به قلب می‌رساند برداشته می‌شود. بعضی از پزشکان انواع دیگری از استراحت را که تا این اندازه شدید نیست، توصیه می‌کنند؛ مثلاً می‌گویند که شما می‌توانید در منزل بمانید و در رختخواب استراحت کنید و گاهی نیز بیرون بروید و با اتومبیل به گردش بپردازید (معمولاً فقط برای مراجعه به پزشک) و در منزل نیز غذا بپزید و دوش بگیرید. گاهی لازم است که کمی از فعالیت‌های خود بکاهید و فقط چند ساعت در روز در رختخواب بمانید. اگرچه درجات استراحت در بستر و دلایل بستری در دوران بارداری متفاوت است، اما هدف از بستری شدن، کمک به مادر در بارداری برای داشتن یک بارداری موفقیت‌آمیز و سلامت جنین است.

اصلاً چرا یک خانم باردار باید در بستر استراحت کند؟

دلایل متعددی برای استراحت در بستر یک زن باردار وجود دارد. شایع‌ترین آن نارسایی دهانه‌ی رحم یا سابقه‌ی انقباضات زودرس است. یعنی وضعیتی که دهانه‌ی رحم ضعیف است و ممکن است قبل از موعد باز شود. مورد دیگر وقتی است که پزشک به عدم رشد صحیح جنین مشکوک باشد یا به عبارتی محدودیت رشد در داخل رحم وجود داشته باشد. خون‌ریزی نیز یکی از مشکلاتی است که سبب استراحت در بستر در خانم باردار می‌شود. در این حالت ممکن است جفت سرراهی وجود داشته باشد یعنی جفت در قسمت پایین رحم و یا در دهانه‌ی رحم قرار گرفته باشد که پزشک، استراحت مطلق تجویز خواهد کرد. یا اگر خانم بارداری در بارداری‌های قبلی دچار سقط، مرده‌زایی یا زایمان پیش از موعد شده ممکن است در این بارداری نیاز به استراحت بیشتری داشته باشد. اگر خانمی بارداری چندقلویی داشته باشد (دوقلو یا چندقلو) این بارداری ممکن است برای او پرخطر بوده و پزشک برای کنترل دقیق‌تر به بیمار توصیه کند تا استراحت داشته باشد.

این استراحت در بستر، برای همه‌ی خانم‌های باردار، یکسان توصیه می‌شود؟

نه، طبیعتاً بارداری در هر زنی با زن دیگر متفاوت است. برخی خانم‌ها می‌دانند که به خاطر مشکلات بارداری قبلی آنها نیاز دارند تا استراحت کنند. برخی دیگر فقط در اوایل بارداری نیاز به استراحت دارند اما برخی دیگر گاهی در تمام طول بارداری باید استراحت کنند. گاهی پزشک استراحت در بستر نسبی را توصیه می‌کند. این به معنی آن است که زن باردار باید مدت زمان بیشتری از روز را دراز بکشد یا در رختخواب بنشیند اما انجام ورزش، بلند کردن اجسام یا حتی رفتار جنسی ممنوع است. در سایر اوقات پزشک ممکن است همه‌ی فعالیت‌ها را محدود کند و به بیمار بگوید که فقط برای خوردن غذا یا یک دوش سریع از بستر بلند شود. گاهی پزشک استراحت در بستر را برای کنترل مداوم جنین در بیمارستان توصیه می‌کند.

در طول دوره‌ی استراحت به چه مسائلی باید توجه داشت؟

اگرچه ممکن است پزشک استراحت در بستر را در طول بارداری‌های پرعارضه توصیه کند اما محدودیت فعالیت خود ممکن است به بروز برخی مشکلات منجر شود. برخی از عوارض استراحت در بستر در بارداری شامل خستگی، یبوست، درد عضلانی و مفاصل، کمردرد، گیجی، ضعف عضلانی و عدم احساس شادابی و افسردگی است. بی‌خوابی از دیگر عوارض استراحت مطلق است. تغییرات متابولیسم، از دست رفتن توده‌ی استخوانی، به وجود آمدن انواع دردها، احساس بی‌حوصلگی و تنهایی به سلامت روانی شما آسیب وارد می‌کند. استراحت مطلق به مدت طولانی خطر تشکیل لخته در پاها را افزایش می‌دهد. در بعضی شرایط ممکن است حتی هپارین برای پیشگیری از تشکیل لخته تجویز شود و یا لازم است که وقتی خانم باردار در بستر دراز کشیده عضلات پاهایش را حرکت بدهد تا خون در پاهایش تحرک داشته باشد. به علاوه، از آنجایی که مادر باردار از عضلات، قلب و ریه‌ها به اندازه کافی استفاده نمی‌کند توان و نیروی خود را تا حد زیادی از دست می‌دهد و خیلی زود خسته می‌شود. چیزهایی وجود دارد که می‌تواند سایر عوارض را کنترل کند. برای مثال، داشتن رژیم غذایی متعادل می‌تواند مانع از ایجاد یبوست شود. اگر یبوست مشکل حادی را ایجاد کرد، پزشک ممکن است داروهای نرم‌کننده مدفوع را تجویز کند. ماساژ اندام‌ها مانع از درد عضلانی و اسکلتی یا ضعف می‌شود.

چطور باید با این استراحت در بستر کنار آمد؟

 طبیعی است که استراحت در بستر ممکن است هر خانم بارداری را از زندگی شلوغ و پرکار خود محروم کند و حتی مانع از آن شود که بسیاری از فعالیت‌های دلخواه خودش را انجام بدهد. خانم بارداری که استراحت در بستر دارد احساس ایزوله شدن، خستگی و فرسودگی و افسردگی پیدا می‌کند، اما او می‌تواند کارهایی را انجام بدهد که روزها، هفته‌ها و ماه‌های بارداری را با خوبی و رضایت سپری کند و با امید و فکر کردن به نوزاد سالم دچار هیچ عارضه‌ی روحی هم نشود. روزها و شب‌ها می‌توانند به سادگی سپری شوند، اگر مادر باردار با فرزندش حرف بزند و با او زندگی کند. می‌تواند از دوست یا اقوام و آشنایان نزدیک به خود بخواهد که ساعاتی از روز را در کنار او بمانند. صبح‌ها لباس خود را عوض کرده و رنگ‌های شاد بپوشد. می‌تواند در حال استراحت لباس‌های نوزادش را مرتب کرده و کتاب بخواند. بسیاری از مادران، به خصوص مادرانی که فرزند اول خود را باردار هستند، نمی‌دانند چگونه و چطور با او ارتباط برقرار کنند و چگونه از او مراقبت کنند. کتاب‌های مخصوص والدین، مجلات و سایت‌های مختلفی وجود دارد که مادر باردار می‌تواند به آنها مراجعه کند. روزنامه‌ها، کتاب‌های کودکان و ... هم می‌تواند راه خوبی برای سرگرم شدن باشد. چنین فردی می‌تواند از مادر خود یا یک دوست یا یکی از اعضای خانواده بخواهد که در این دوران برای انجام امور منزل به وی کمک کند. خانم‌هایی که نیاز به استراحت کامل در بستر ندارند، می‌توانند با کمک و نظارت یک فرد مراقب در اتاق یا حیاط خانه یا نزدیک محل زندگی کمی قدم بزنند و تا جایی که سبب خستگی نشود و برایشان خطرناک نباشد، کارهای سبک منزل را خود انجام دهند. البته همه‌ی این‌ها بستگی به اجازه‌ی پزشک آنها دارد.

ارسال نظر :نام : اي ميل : سایت : نظر شما : کد امنیتی