معیارهای گزینش همسر
معیارهای درجۀ اول
معیارهای گزینش همسر
الف) معیارهای درجۀ اول
- داری
دین‌داری گوهری است که همه انسان‌ها آن را جست‌وجو می‌کنند. همۀ افراد علاقه‌مندند همسری دین‌دار و آراسته به ارزش‌های اسلامی داشته باشند. همسری که آموزه‌های اخلاقی و اسلامی را باور دارد و متعهد به آن است، وظایف همسری را به طور شایسته انجام می‌دهد و حریم اخلاقی و انسانی و الهی را در منزل رعایت کرده، هیچ‌گاه به همسر خود، ظلم، خیانت، توهین و ... روا نمی‌دارد. اگر احیاناً مرتکب اشتباه یا خطایی شود، زود متنبّه شده، آن را جبران می‌کند.
دین‌داری، مرواریدی قیمتی است که حتی اشخاص تهی از کمالات، به دنبال آن هستند و آن را دوست می‌دارند. در یکی از سفرهای فرهنگی که به یکی از دانشگاه‌های بزرگ کشور کرده بودم، با دانشجویی آشنا شدم که تعهد اندکی به ارزش‌های دینی داشت و بی‌بندوبار و اهل انحرافات بود. به او گفتم: «چرا ازدواج نمی‌کنی تا بلکه مقداری از انحرافات جنسی‌ات کاهش یابد!» ایشان در جواب من گفت: «استاد! همسر مناسب پیدا نمی‌کنم ... همسری که دین‌دار، باحیا و متعهد باشد.»
در زمان رسول خدا (صل االه وعلیه وآله) جوانی برای گرفتن مشورت و راهنمایی دربارۀ انتخاب همسر، خدمت حضرت شرفیاب شد. حضرت به او فرمودند: «بر تو باد که همسر دین‌دار و باایمان برگزینی.»
آثار دین‌داری همسر
دین‌داری و التزام همسر به دستورات پروردگار متعال، منشأ برکات و ویژگی‌هایی است که هر یک از آنها نقش فراوانی در رضایت خاطر از زندگی، گرمی روابط زناشویی و صمیمیت کانون خانوادگی دارد. همسری که آراسته به تقوا و دین‌مداری است، هرگز به بی‌عفتی، بی‌حجابی، خیانت، ناسپاسی و ... که همگی از عوامل سردی و بی‌ثباتی خانواده است، روی نمی‌آورد و همسر دین‌دار، با التزامی که به دستورات شرع مقدس دارد، وظایف همسری خود را به نحو مطلوب انجام می‌دهد.
2. اخلاق نیکو
اخلاق نیکو و برخورد مؤدبانه، یکی از ویژگی‌های ارزشمند انسانی است، که هر کس به این خصوصیت آراسته باشد، از جایگاه ارزشی والایی برخوردار بوده، در سایۀ این صفات اخلاقی می‌تواند در زندگی فردی و اجتماعی به پیشرفت مادی و معنوی بیشتری دست یابد. علاوه بر این، چنین افرادی از جایگاه ایمانی خاصی برخوردار بوده، محبوبیت بیشتری دارند. بر این اساس در انتخاب همسر و شریک پایدار زندگی، توصیه بسیاری شده است تا همسری خوش‌اخلاق اختیار شود. یکی از مسلمانان، به نام حسین بن بشّار باسطی، نامه‌ای به امام رضا (علیه السلام) نوشت و دربارۀ خواستگاری که برای دخترش آمده بود، مشورت خواست. امام رضا (علیه السلام) در جواب نامۀ او نوشت: «اگر خواستگار، فردی بداخلاق است، دخترت را به او نده.»
اگر زن یا شوهر بدخلق باشند، زندگی را به سان جهنم، و عرصه را بر اعضای خانواده تلخ خواهند کرد و شادکامی و سرور را از آنان خواهند گرفت.
مصادیق خوش‌خلقی
نمودها و مصادیق خوش‌اخلاقی را می‌توان در موارد ذیل دانست: خوش‌زبانی، بزرگواری، حق‌پذیری، تواضع منطقی، راست‌گویی، وقار و متانت، بردباری، حسن ظن، عواطف و محبت، گذشت و فداکاری، مثبت‌اندیشی، مؤدب بودن، نرم‌خویی در مقابل همسر، وفاداری، قناعت و مدارا.
3. شرافت خانوادگی
در جریان انتخاب همسر، یکی از معیارهای اساسی و مهم، اصالت و شرافت خانوادگی است. شرافت خانوادگی که مفهومش خوش‌نامی، نجابت، پاکیزه بودن، دین‌داری و بزرگواری است، نقش تعیین‌کننده‌ای در بهروزی و تعالی همسران دارد؛ همچنین زمینه‌ساز تولد و تربیت فرزندانی سالم، صالح، بانشاط و مؤمن است.
4. عقل و فهم
عقل همانند نورافکنی است که جادۀ زندگی را روشن می‌کند و فراز و نشیب‌ها را می‌نمایاند تا انسان با خاطری آسوده و مطمئن گام بردارد و به خاطر ظلمانی بودن مسیر، به انحراف نرود. برخورداری زن و شوهر از عقل سلیم، برای داشتن زندگی سالم و تربیت فرزندان، از امور ضروری و حتمی است و منهای آن، کاروان زندگی به لنگرگاه آرامش و موفقیت نمی‌رسد.
5. سلامت جسمانی و روانی
سلامتی جسمانی و ظاهری همسر، همچنین سلامتی روانی او، از اموری است که در ازدواج باید مورد توجه قرار گیرد. برخی بیماری‌های جسمانی و روانی مثل نابینایی، فلج بودن، سبک‌سری، سفاهت، وسواس شدید، افسردگی و ... نقش تعیین‌کننده‌ای در رضایت و نارضایتی از زندگی دارند و باعث آسیب‌های جدی در خانواده و فرزندان خواهند شد.
