1- احساس تعهد در جهت پرورش هوش معنوی
سؤال اساسی این است که پرورش هوش معنوی چه مقدار برای متربیان اهمیت دارد؟ تحقیقات نشان داده‌اند، معمولاً والدین یا معلمانی که شدیداً احساس نیاز به شکل دادن رفتارهای دین‌مدار و معنوی در کودکانشان می‌کنند، موفق بوده‌اند، زیرا خودشان را برای تلاش در این مورد متعهد کرده‌اند. بنابراین اگر بخواهید کودکی دین‌مدار داشته باشید، باید احساس تعهد شخصی برای پرورش او کنید و این تعهد تا رسیدن به هدف ادامه یابد.

2- تلاش برای ایجاد نمونه با یک مثال معنوی قوی
انسان بر اساس فطرت خود که عشق به کمال مطلق دارد، الگوطلب و الگوپذیر است. از این رو، یکی از بهترین روش‌ها و کوتاه‌ترین راه‌های تربیت، ارائه نمونه و تربیت عملی است. در این روش، نمونه‌ای عینی و قابل تقلید و پیروی، در برابر متربی قرار می‌گیرد که در صورت مقبولیت، متربی می‌کوشد در همه چیز خود را همانند الگوی مطلوب سازد و گام در جای او نهد. هرچه نمونه ارائه شده از کمال بیشتر و جاذبۀ فراگیرتری بهره‌مند باشد. این روش از کارایی بیشتر برخوردار خواهد بود. از بهترین الگوها که نمونۀ تام و تمام انسانی کامل هستند، رسول خدا و امیرالمؤمنین را می‌توان نام برد.
3- شناخت باورها و عقاید دینی ضمن سهیم کردن آنها با دیگران پیش از آن که بتوانیم کودکی دین‌دار بپرورانیم، باید دربارۀ آنچه به آن باور داریم با خودمان صادق و صریح باشیم. بنابراین بهتر است مدتی کوتاه به تمامی ارزش‌هایمان فکر کنیم، سپس درباره این که چرا ما این روش اجرای خاص را داریم، منظم با کودکمان صحبت کنیم و نظراتمان را با او در میان بگذاریم تا ضمن یادگیری این روش‌ها بتواند به صورت آگاهانه عمل کند.
4- از لحظات آموختن به خوبی بهره بگیرید.
معمولاً بهترین لحظه‌های آموزش، ناگهانی و اتفاقی‌اند و برخلاف تصور، از پیش برنامه‌ریزی نشده‌اند. هرگاه بحث موضوعات دینی به میان آمد، از فرصت استفاده کنید. آنها به شما و کودکتان کمک می‌کنند تا باورهای دینی استواری را که در هدایت مستمر رفتارهایش برای تمامی زندگی مؤثرند، رشد دهند.
5- توقع رفتارهای دینی داشته باشید.
در این زمینه، نتیجه مطالعات روشن بوده است. کودکانی که رفتارهای دینی دارند، والدینی دارند که از آنها انتظار داشته‌اند چنین عمل کنند. توقعات و انتظارات شما از کودکتان به منزلۀ تعیین نوعی استاندارد برای رفتار آنها است.
6- نسبت به آثار رفتارهای آنان واکنش نشان دهید.
محققین ابراز می‌کنند که یکی از بهترین تمرین‌های سازندۀ دینی، اشاره به اثر رفتار کودک بر شخص دیگر است. انجام این کار موجب افزایش رشد معنوی کودک می‌شود.
7- رفتارهای دینی کودک را تقویت کنید و پاداش دهید.
یکی از ساده‌ترین راه‌های کمک به کودک، برای کسب رفتارهای جدید این است که پس از وقوع آن رفتارها، به آنها پاداش دهید و آنها را تحسین کنید. پس با هدف شکل‌دهی رفتارهای دینی، کودک را زیر نظر بگیرید و با شرح این که چرا رفتارش خوب بوده و شما برای آن ارزش قایلید، آن را تقویت کنید.
8- هر روز اصول دینی را اولویت‌بندی کنید.
کودکان با خواندن اصول دینی یاد نمی‌گیرند چگونه افراد باایمانی شوند، بلکه تنها با انجام کارهای خوب، این نکته را می‌آموزند. کودک را جهت کمک برای ایجاد تغییر در دنیای خودش تقویت کنید و همیشه او را یاری دهید تا نتیجه مثبت عمل خود را بر روی حالات دیگران تشخیص دهد. هدف نهایی و واقعی برای کودکان آن است که هرچه کمتر به راهنمایی بزرگسالان خود وابسته باشند و روش مؤثر برای این امر پرورش هوش معنوی است که باعث می‌شود کودکان آگاهانه و خلاقانه به درک اصول دینی و معنوی بپردازند.
هوش معنوی، هوش منحصر به فردی است که برای حل کردن مشکلات و مسائل مربوط به معنای زندگی و ارزش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. هوش معنوی دربردارندۀ نوعی رفتار سازگاری و حل مسأله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه‌های مختلف شناختی، اخلاقی، هیجانی شامل می‌شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده‌های اطرافش و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می‌کند. هوش معنوی زیربنای موضوعاتی است که به آنها ایمان داریم.
همچنین اساس اعتقادات، ارزش‌ها، اعمال ساختار زندگی ما است. در نهایت با توجه به مطالبی که بیان شد، می‌توان گفت برای رشد هماهنگ و همساز فطرت انسان‌ها، تقویت، ایجاد، شناخت و باور به معارف دینی و التزام عملی به احکام و دستورات دینی مطرح شده که هدف تربیت دینی است، پرورش هوش معنوی بسیار می‌تواند کمک کند. هوش معنوی قادر است مهارت‌های موردنیاز در تربیت دینی افراد را ارتقا دهد و زمینه‌ای ایجاد کند که افراد در زندگی خود، حس عمیقی برای دین‌داری، معناداری، نوع‌دوستی و دلسوزی دریابند و بتوانند در سایه دین و معنویت به سطوح بالای هوشیاری، خودآگاهی، تعادل فکری دست یابند.
منبع:همایش تربیت دینی درجامعه معاصر (مقالات برگزیده)/موسسه آموزشی وپژوهشی امام خمینی

ارسال نظر :نام : اي ميل : سایت : نظر شما : کد امنیتی