لوس شدن
کودک با بغل کردن، بوسیدن، توجه، پاسخ به گریه و حتی نازکشی، لوس نمیشود و این گونه اعمال، سبب رضای خاطر، شادابی و سلامت روحی و خودباوری او خواهد شد.
علّت لوس شدن کودک، زیادهروی در محبّت، بازی و توجه دائم است. توصیه میکنم در 2 ماه اوّل زندگی کودک به جهت ناراحتی جسمی، کولیک (دلپیچه)، نفخ و ... به طور کامل و بیدرنگ به او توجه کنید؛ امّا از 3 ماهگی به بعد تأمّل کنید؛ چرا که مشکلات جسمی کودک تا حدودی از بین میرود و ممکن است گریههای او برای تجدید خاطرههای خوش 2 ماه اوّل زندگی باشد که مادر او را بغل میکرد و راه میبُرد.
در صورت گریۀ کودک، پس از اطمینان از عدم مشکل جسمی او، تسلیم گریههایش برای بغل کردن و راه بردن نشوید. میتوانید کنارش دراز بکشید و با نوازش و لالایی او را بخوابانید.
آثار لوس شدن کودک، بدخلقی و ناله برای هر چیزی، درخواستهای غیرمنطقی و افراطی، بیاحترامی به حقوق دیگران و همسالان، انحصارطلبی (به جهت کامیابی مطلق)، عدم اتّکا به نفس و استقلال، عدم سازش با محیط اجتماعی، ضعف مقابله با پیشامدها و ... است.
نشانههای کودک لوس
کودک لوس، چنین نشانههایی دارد:
1. توقع توجه بیش از حد: کودک لوس انتظار دارد (به ویژه در حضور دیگران) بیش از حد به او توجه شود. بکوشید زمانی که در این اندیشه نیست، بیشتر به او توجه کنید تا نیاز عاطفیاش برآورده شود؛ امّا زمانی که انتظار توجه دارد، به او بیتوجهی کنید.
2. درخواستهای غیرمنطقی و افراطی: او دائم درخواست دارد و توجه نمیکند که امکان پاسخگویی برای شما وجود دارد یا نه؛ بدین جهت، گاهی هنگام آشپزی یا زمان فعالیتهای دیگر شما، خواستهای را مطرح میکند و بر آن اصرار میورزد. در چنین موقعیتی از روش «سوزن گرامافون گیر کرده» استفاده کنید؛ یعنی یک جمله (وقتی کارم تموم شد) را بعد از هر بار تقاضای او تکرار کنید. توجه داشته باشید که تسلیم گریه یا قشقرق او نشوید.
3. بدخلقی و ناله برای هر چیزی: کودک لوس برای رسیدن به خواستههایش بدخلقی و ناله میکند. به وسیله اشیای مورد علاقهاش حواسش را پرت کنید، دقت کنید از یک وسیله چند بار استفاده نشود. در چنین موقعیتی، برای سنین پایین (زیر 6 سال) از روش حواس پرت کردن استفاده کنید و برای سنین بالاتر استدلال بیاورید و اگر نپذیرفت، از اصل خاموشی استفاده کنید.
4. حرکات بدنی خاص: کودک لوس، انگشتانش را به هم میبافد؛ لبهایش را غنچه میکند و صدایش را میکشد. همین که نشانههای آغاز این گونه حرکات بدنی را مشاهده کردید، فعالیت مثبتی مانند خواندن شعر، سرود یا آیه و روایتی را که آموخته است، جایگزین کنید.
پیشگیری از لوس شدن
زیادهروی در محبت و بازی با کودک و توجه دائم به او سبب لوس شدن وی میشود؛ بنابراین در این گونه رفتارها اعتدال داشته باشید؛ البته 2 ماه اوّل زندگی کودک استثنا میشود و در این زمان باید به طور کامل به او توجه کنید و نیازهایش را برآورید.
برخی والدین از ترس لوس شدن فرزند، به او کمتر توجه و محبت میکنند یا محبت قلبی خود را بروز نمیدهند که درست نیست. در آغوش گرفتن کودک، پاسخ به گریۀ او، بوسیدن، توجه و حتی نازکشی اگر در آنها زیادهروی نشود، کودک را لوس نمیکند.
لوس شدن کودک به وسیلۀ پدر و مادربزرگ
اگر ارتباط فرزند شما با پدر و مادربزرگ اندک است، چندان نگران نباشید. اگر شما با او سنجیده رفتار کنید، رفتار آنان تأثیر فراوانی نخواهد داشت. در این حالت (ارتباط اندک)، وقتی به دیدار پدر و مادربزرگ میروید یا آنان به منزل شما میآیند، خودتان محدودیتها را کم کنید و به فرزندتان بگویید که وقتی با پدر و مادربزرگ ملاقات میکند، لازم نیست همۀ قوانین و محدودیتهای منزل را رعایت کند؛ امّا وقتی ملاقاتش با آنها تمام شد، باید به محدودیتها تن دهد.
در صورتی که دیدار کودک با پدر و مادربزرگ زیاد و طولانی است (با هم یا در نزدیکی هم زندگی میکنید)، محدودیتهایی را که برای فرزندتان در نظر گرفتهاید، با نرمی و مهربانی به پدر و مادربزرگ گوشزد کنید. احساسات خود را با احترام به آنان منتقل کنید و بگویید که با توجه و محبت بیش از حد آنان به او، فرزندتان لوس خواهد شد و شما را در تربیت دچار مشکل خواهد کرد.
به این نکته توجه داشته باشید که پدر و مادربزرگ، قصد بدی ندارند. آنان از وجود نوۀ خود لذت میبرند و تعجب نکنید که چرا با خود شما در دوران کودکی، این گونه رفتار نمیکردند و بر شما سخت میگرفتند. نوه چیز دیگری است. احتمالاً خود شما هم با نوههایتان همچون فرزندتان برخورد نخواهید کرد.
زیادهروی در محبت و بازی با کودک و توجه دائم به او سبب لوس شدن وی میشود؛ بنابراین در این گونه رفتارها اعتدال داشته باشید؛ البته 2 ماه اوّل زندگی کودک استثنا میشود و در این زمان باید به طور کامل به او توجه کنید و نیازهایش را برآورید. |