الف) هدیه- هبه

  اگر آنان چیزی از آن (مهر )را با رضایت خاطر به شما ببخشند حلال و گوارا مصرف کنید سوره نساءآیه 4»

جمله طبن عن شی نفسا به معنای بخشیدن چیزی با رضایت خاطر است. آیه شریفه در آغاز به مردان دستور داده مهریه زنان را در اختیارشان بگذارید.

معنای این جمله آن است که مهر ملک زنان است و مردان نباید آن را نزد خود نگه دارند و نمی توانند درآن تصرف کنند اکنون خطاب به شوهران می فرماید : اگر زنان با رضایت خاطر مقداری از مهر را به شما بخشیدند، مجازید در آن تصرف کنید. مجاز شمردن تصرف شوهران در این مال بخشیده شده از سوی خداوند به این معنی است که زن مالک اموال خود بوده و می تواند اموال خویش را ببخشد زیرا اگر این گونه تصرف برای زن مجاز نبود امو ال او از نظر شرعی به شوهر منتقل نمی گردید و در نتیجه به شوهر اجازه تصرف در آن داده نمی شد. بنابر این از آیه فهمیده می شود هبه(هدیه) که نوع خاصی از نقل و انتقال و تصرف در اموال است، برای زن جایز است و او می تواند بخشی از اموال خود را به شوهر ببخشد.

ب) صلح

زنی از طغیان و سرکشی یا اعراض شوهرش بیم داشته باشد مانعی ندارد با هم صلح کنند و صلح بهتر است. سوره نساء آیه 128»

ابو بصیر می گوید : از امام صادق درباره این آیه پرسیدم، فرمود « درباره مردی است که همسر خود را دوست ندارد و تصمیم گرفته او را طلاق دهد. زن که به طلاق و جدایی راضی نیست ، به وی می گوید: مرا به همسری نگاه دار؛ من نیز از حقوقی که بر گردن تو دارم می گذرم و از مال خود به تو می دهم و تورا در خصوص حقی که در روز و شب بر تو دارم حلال می کنم »

همچنین از امام صادق نقل شده است:« این آیه مربوط به موردی است که مردی از همسر خویش خشنود نیست و می خواهد او را طلاق دهد ولی زن از جدایی و طلاق ناخرسند است وی در برابر عدم طلاق بعضی از حقوقش مثل نفقه را با شوهر مصالحه می کند و این صلح جایز است.

بنابر این آیه درباره نشوز مرد است قرآن در موردی که مرد ناشز شده و حاضر به ادامه زندگی نیست راهکار مصالحه را پیشنهاد میکند. بر اساس این آیه زن می تواند برای جلب توجه مرد و دلگرم کردن وی برای ادامه زندگی و حفظ کانون خانواده بخشی از حقوق مالی یا غیر مالی خود مثل نفقه را با مرد مصالحه کند. در نتیجه، این آیه نیز نوع دیگری از تصرف در اموال را که به آن صلح گفته می شود، به زن اجازه داده است.

ج) عفو

  اگر زنان را پیش از آمیزش طلاق دهید درحالی که مهری برای آنان تعیین کرده اید نصف آنچه را تعیین کرده اید ( به آنها بدهید ) مگر آنکه آنها (حق خود را ) ببخشند. سوره بقره آیه 237»

این آیه خطاب به مردان می فرماید: اگر همسری اختیار و برای وی مهری تعیین کردید و پیش از عروسی او را طلاق دادید بر شما واجب است نیمی از مهری را که معین کرده اید به وی بپردازید ؛ مگر آن که زن، از آن مال درگذرد و به شما ببخشدکه دراین صورت پرداخت آن نصف بر شما واجب نخواهد بود.در  این آیه بیان شده که زن می تواند نصف مهر خود را ببخشد یعنی این که خداوند متعال زن را صاحب اختیار مال خود قرار داده و به او اجازه فرموده از مهر صرف نظر کند.

د)فدیه

بترسید که حدود الهی را رعایت نکنند مانعی برای آنان نیست که زن فدیه و عوضی بپردازد (و طلاق بگیرد). سوره بقره آیه 229»

فدیه مال یا چیزی است که به جای چیز دیگر قرار داده شود تا ضرری را ازشیء دوم برطرف کند و بلا گردان آن شود. مثلا به مالی که برای آزاد سازی اسیر پرداخت می شود فدیه می گویند. در این آیه مقصود از «افتداء» عوضی است که زن به شوهر می پردازد تا از وی طلاق بگیرد و خود را از بند همسری او آزاد کند، در این مورد به زن اجازه داده شده برای رهایی از پیمان زناشویی بخشی از اموالش را به شوهر بدهد و به مرد نیز اجازه داده شده در این اموال تصرف کند بنا بر این در این آیه نیز خداوند به زن اجازه داده در مال تصرف کند و از آن در راه خروج از پیمان همسری بهره برد.

ه )وصیت

" و برای شما نصف میراث زنانتان است اگر آنها فرزندی نداشته باشند و اگر فرزندی داشته باشند یک چهارم از آن شماست  پس از انجام وصیتی که کرده اند و ادای دین آنها. سوره نساء آیه 12»

در این آیه سهم ارث شوهر اززن خویش پس از دادن بدهی های زن و عمل به وصیت وی مقرر شده است. معنای این سخن آن است که وصیت زن مشروع است و او نیز می تواند مثل مرد درباه بخشی از اموال خود برای پس از وفاتش تصمیم بگیرد و آن را به کسی منتقل یا در راه ویژه ای مصرف کند.

ارسال نظر :نام : اي ميل : سایت : نظر شما : کد امنیتی